Lịch vạn niên
"Làm mới hit cũ" trở thành "công thức tạo hit" của nhạc Việt
Lứa Gen Z đang nỗ lực để mang trở lại những bản hit đình đám một thời của các thế hệ đàn anh, đàn chị.
Văn hóa "sampling" là gì?
Tppos 29/4, rapper MCK gây xôn xao mạng xã hội với bản mashup hai ca khúc đình đám với cách phối và hát mới hoàn toàn. Đoạn nhạc rapper sinh năm 1999 chia sẻ được mix từ nhiều bài hát khác nhau với phần mở đầu là Gạt Đi Nước Mắt do Noo Phước Thịnh kết hợp cùng Tony Việt. Còn ở nửa phần sau là bản hit Em Của Ngày Hôm Qua đình đám do Sơn Tùng M-TP thể hiện.
Video: MCK làm mới lại hai bản hit "quốc dân"
Trước đó, rapper này cùng những người bạn đã làm bùng nổ mạng xã hội vào dịp 8/3. Nhóm nhạc "mới lập" mang tên Vụ Nổ Lớn với những tên tuổi như MCK, JustaTee, Orijinn,... tạo ra nhiều tiếng cười khi làm bản parody của ca khúc Haru Haru. Phiên bản này từng đạt #3 Trending YouTube.
Đây là con số ấn tượng, cho thấy rõ sự sáng tạo và bất ngờ có thể mang lại những gì cho nghệ sĩ Việt. Cách làm này cũng được nhiều rapper áp dụng trong thời gian qua, nổi bật là Obito với việc làm mới những bản hit của chính MCK và ca sĩ Phương Ly.
Trong giới âm nhạc, sample có thể hiểu là mẫu âm thanh. Sampling (lấy mẫu) là một hình thức nghệ thuật "chắp vá" khi nghệ nhân lấy đi một đoạn nhạc có sẵn, lặp lại, và biến âm thanh đó thành một bản nhạc mới. Đây là cách làm từng gây tranh cãi, nhưng không thể phủ nhận đây là đặc trưng nổi bật của hiphop.
Hơn 10 năm trước, đã có một cuộc tranh cãi xảy ra giữa cộng đồng người hâm mộ của Coldplay và Hà Trần. Nhiều khán giả cho rằng bài hát Princess Of China của nhóm nhạc Anh quốc đã "đạo nhái" ca khúc Ra Ngõ Tụng Kinh nằm trong album Trần Tiến, được phát hành năm 2008.
Hà Trần từng là nạn nhân của tranh cãi sampling.
Gần đây, phần giai điệu của Người Lạ Trong Mơ của nhạc sĩ Khắc Hưng có phần tương tự với ca khúc Hương ra mắt năm 2021 của nhạc sĩ Hứa Kim Tuyền. Lý giải về vấn đề này, Khắc Hưng xác nhận phần giai điệu của bài hát do anh sáng tác có sự "vay mượn" từ ca khúc của người đàn em.
Nhạc sĩ Hứa Kim Tuyền sau đó viết trên trang cá nhân: “Chúc mừng anh Khắc Hưng với sản phẩm mới quá ‘ổn áp’. Anh Hưng cũng đã trao đổi với Tuyền về vấn đề sample (Tạm dịch: lấy mẫu - PV) bài Hương từ lâu rồi nên mọi người cứ đọc credit (Tạm dịch: danh sách đóng góp - PV) sẽ thấy nhé”.
Nỗ lực làm mới nhạc cũ
Nhiều ca sĩ trong thời gian qua cũng nỗ lực làm mới nhạc cũ. Á quân Sao Mai 2015 dòng nhạc dân gian Hồng Duyên bắt tay với nhạc sĩ Dương Cầm phát hành dự án Du Yên trên nền tảng số.
Dự án này bên cạnh các ca khúc mới cũng làm lại những bài hát đình đám của nhạc sĩ Phạm Duy (Nắng Chiều Rực Rỡ, Trăng Già), Minh Kỳ (Mưa Trên Phố Huế), Anh Bằng (Huế Xưa).
Hồng Duyên nhận được sự quan tâm với dự án mới.
Dù vậy, hiệu ứng của những sản phẩm này chưa cao. Một ca sĩ khác cũng quyết định làm mới nhạc cũ là Lưu Hương Giang. Ca sĩ này tạo ra một không gian âm nhạc mang tên Lưu Hương Giang's Library để làm mới những bản hit cũ bằng cách phối với dàn dây từ những dàn giao hưởng.
Tuy vậy, một dự án khác làm lại những bản hit cũ của producer Đậu Tất Đạt lại thành công. Trong thời gian qua, producer này đang là cái tên nhận được nhiều sự quan tâm. Đậu Tất Đạt tạo ra nhiều ấn tượng khi làm mới những bản hit như Giấc Mơ Có Thật, Giấc Mơ Tình Yêu hay mới đây nhất là Dẫu Có Lỗi Lầm của nhạc sĩ Hồ Hoài Anh.
Video: Đậu Tất Đạt thu hút nhiều sự chú ý với việc làm mới những bản hit cũ.
Đậu Tất Đạt phân tích: "Dù xuất thân từ nhạc Alternative Rock, nhưng tôi cũng tiếp xúc nhiều và rất thích nền văn hoá hiphop nói chung và việc làm beat nói riêng. Tôi nhận thấy văn hoá sample ở nhạc hiphop là một thứ rất tuyệt vời nếu áp dụng ở Việt Nam, vì nền âm nhạc Việt Nam có quá nhiều thứ nên được sample.
Sẽ thật tuyệt nếu như một ngày ai đó được nghe lại ca khúc nằm trong kí ức của mình đã lâu nhưng với một hơi thở mới. Tôi cho rằng làm mới lại nhạc Việt cũng là một cách trân trọng nền văn hoá nghệ thuật tuyệt vời của nước ta".
Tuy vậy, việc làm mới nhạc cũ cũng tiềm ẩn nhiều khó khăn, rủi ro. Nhiều bản làm lại vô hồn, thiếu trách nhiệm hay thậm chí "chẳng khác gì" đã từng xuất hiện trong làng nhạc Việt. Ngoài ra, việc bị những người yêu thích phiên bản cũ chỉ trích cũng là điều thường xuyên xuất hiện khi thực hiện sampling.
"Tôi cố hết sức, tránh sử dụng sample một cách gượng gạo và không phù hợp vì điều này có thể dẫn đến những bản remake vô hồn. Tôi tin mình đã thổi hồn được vào những bản remake", Đậu Tất Đạt nói thêm.
Nguồn: [Link nguồn]
Ca khúc đình đám một thời của Bảo Thy vừa xuất hiện trở lại trong tập 1 Dancing Heart do S.T Sơn Thạch tổ chức với sự góp mặt của ca sĩ Hari Won.
