Fernando Santos: Công trình sư vĩ đại của Bồ Đào Nha

HLV Fernando Santos đã chuyển Bồ Đào Nha từ một tập thể tấn công đẹp mắt nhưng thiếu đột biến thành một đội quân kỷ luật, chặt chẽ mà cực kỳ hiệu quả.

Vào ngày 19/6/2016, Fernando Santos đầy tự tin tuyên bố: “Tôi sẽ chỉ trở lại Bồ Đào Nha vào ngày 11/7, và tôi sẽ được chào đón với một màn ăn mừng”. Cần nói thêm rằng, Santos nói điều đó sau trận hòa 0-0 của Bồ Đào Nha trước ĐT Áo ở vòng bảng Euro.

HLV Fernando Santos

Điều hiển nhiên là Santos bị cười nhạo bởi phần lớn người Bồ Đào Nha trong nước, trong bối cảnh BĐN có nguy cơ bị loại khỏi Euro nếu như không giành điểm trước Hungary ở lượt trận cuối. Và mặc dù BĐN đã đi tiếp, họ phải chật vật lắm mới cầm hòa Hungary 3-3, và không ai nghĩ rằng BĐN sẽ đi xa tới tận chung kết.

Santos đã bị người Bồ Đào Nha nhìn vào với ánh mắt hoài nghi ngay từ ngày đầu tiên lên làm HLV trưởng Bồ Đào Nha. Nhiệm kỳ trước đó của HLV Paulo Bento đã kết thúc trong thất bại, nhưng dư luận trong nước ngạc nhiên khi một HLV thành danh chủ yếu với bóng đá Hy Lạp và chiến thuật phòng ngự lại được trao quyền HLV trưởng của một trong những đội tuyển tấn công nổi tiếng ở châu Âu.

Nhưng vị HLV có biệt danh “Kỹ sư” đã chứng tỏ được khả năng của mình một cách không thể tốt hơn. Trong bối cảnh Paulo Bento mâu thuẫn với khá nhiều tuyển thủ và chỉ tin dùng một số cầu thủ nhất định dẫn đến lối chơi thiếu đột biến, việc đầu tiên của Fernando Santos tại đội tuyển là triệu tập trở lại Ricardo Carvalho cũng như đưa Jose Fonte lên tuyển sau những năm bị Bento bỏ qua.

Đội hình tới Euro 2016 là một tập thể hỗn hợp, Bồ Đào Nha có đủ cả cầu thủ tài năng nhưng thiếu kinh nghiệm lẫn những cựu binh sắp giải nghệ. Raphael Guerreiro, Cedric Soares, Andre Gomes và đặc biệt là Renato Sanches đại diện cho thế hệ cầu thủ mới, trong khi những Bruno Alves, Pepe, Ricardo Carvalho, Jose Fonte, Eliseu và Ricardo Quaresma đều đã ngoài 30 tuổi và đã không còn ở đỉnh cao phong độ.

Không chỉ đa dạng trong thành phần đội hình, Santos còn mang tới những giải pháp khác nhau cho những tình huống trận đấu khác nhau. Khi thấy hàng thủ BĐN chật vật sau vòng bảng, ông tung vào sân Jose Fonte và Raphael Guerreiro cho trận thắng Croatia, dùng Adrien Silva và William Carvalho để khóa chặt Luka Modric với Ivan Rakitic. Ricardo Quaresma như đã trở thành một “siêu dự bị” dưới thời Santos, vào sân giữa chừng và ghi những bàn thắng hoặc đường kiến tạo quan trọng.

Santos bên cạnh Cristiano Ronaldo

Nhiều người cho rằng Fernando Santos mang đến một chất Hy Lạp, với thứ bóng đá phòng ngự chặt chẽ, đến cho Bồ Đào Nha. Điều đó không sai, Santos thậm chí đã rất thành công khi khiến những cầu thủ như Cristiano Ronaldo, Nani hay Joao Mario, những cầu thủ có thể chơi bóng hoa mỹ, tập trung vào công tác phòng ngự thay vì chỉ chờ bóng tới chân mình.

Sự thực là Fernando Santos không phải một “HLV phòng ngự”. Ông mang đến bóng đá tấn công ở Hy Lạp và chỉ áp dụng chiến thuật phòng ngự một khi dẫn dắt ĐTQG Hy Lạp. Bồ Đào Nha ở kỳ Euro năm nay chỉ có đúng một trận là chơi phòng thủ, trước Croatia ở vòng 1/8. Họ chỉ thiếu một tay săn bàn biết tận dụng cơ hội, nhưng bị gán cho cái tiếng là chơi nhàm chán, ít đẹp mắt kể từ đầu giải.

Sự linh hoạt trong sử dụng con người và chiến thuật của Fernando Santos đang giúp Bồ Đào Nha đến rất gần chức vô địch Euro. Dù thắng hay thua trong trận chung kết, chắc chắn sau ngày 11/7 ông cũng sẽ trở về nhà, và ông sẽ được chào đón như một người hùng. Lời tiên đoán của Santos sẽ linh ứng.

Video trận đấu giữa Bồ Đào Nha và Xứ Wales tại vòng Bán kết Euro 2016 (Bản quyền thuộc VTV):