Đến chết vẫn chưa được thi hành án

Bản án đã có hiệu lực pháp luật nhưng cơ quan thi hành án cứ viện nhiều lý do để chây ì việc thi hành án. Trong lúc chờ đợi, người được thi hành án qua đời do tuổi già, bệnh tật. Cơ quan thi hành án lại lấy cớ này để… “ngâm” tiếp

Gần 1 năm nay, các con của ông Nguyễn Thành Minh (đã qua đời ở tuổi 72 vào đầu năm 2015) liên tục gõ cửa các cơ quan chức năng huyện Phước Long, tỉnh Bạc Liêu, yêu cầu sớm thi hành bản án để cha mình “được trở về nhà” theo phán quyết của TAND tỉnh Bạc Liêu cách đây hơn 2,5 năm. Tuy nhiên, chưa có cơ quan nào trả lời cho họ biết bao giờ bản án mới được thi hành.

Năm 2010, mẹ ông Minh là bà Vương Ngọc Thu qua đời có để lại ngôi nhà gắn liền với đất tại ấp Nội Ô, thị trấn Phước Long, huyện Phước Long nhưng không có di chúc. Sau đó, con trai ruột của ông Minh là Nguyễn Thành Lợi (sống cùng nhà với bà Thu) đã lập di chúc giả với nội dung bà Thu cho ông Lợi thừa kế phần nhà đất nói trên. Năm 2011, ông Lợi đột ngột qua đời, vợ của ông Lợi là bà Hàn Thị Oanh lập tờ tông chi để đăng ký quyền sử dụng đất với tư cách là hàng thừa kế thứ nhất của ông Lợi.

Chỉ vì cơ quan thi hành án chây ì mà ông Minh phải sống trong nhà thuê tạm bợ đến hết cuộc đời

Ông Minh tuổi già đơn thân, không có nhà ở nên yêu cầu người con dâu chia lại một phần ngôi nhà để ông về sinh sống và thờ cúng mẹ. Bà Oanh không chấp nhận nên ông Minh khởi kiện ra tòa án. Ngày 29-5-2013, TAND tỉnh Bạc Liêu xử phúc thẩm, tuyên bà Oanh có nghĩa vụ trả lại di sản thừa kế nói trên cho ông Minh vì tờ di chúc của bà Thu là không hợp pháp. Do ngôi nhà có một căn chính và 2 căn phụ, giáp 2 mặt tiền nên tại tòa, ông Minh tự nguyện chia cho bà Oanh nguyên căn nhà phụ thứ 2 và một phần căn nhà phu thứ nhất để ở và nuôi con.

Kể từ khi bản án có hiệu lực thi hành, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Phước Long cho bà Oanh thời hạn 6 tháng để di dời, đồng thời phía ông Minh và những người con cũng đồng ý hỗ trợ toàn bộ chi phí di dời, sửa chữa nhà cho bà Oanh. Tuy nhiên, hơn 1 năm sau, bà Oanh vẫn không chịu thi hành án.

Ngày 22-7-2014, ông Tăng Quốc Hùng, Cục Trưởng Cục Thi hành án dân sự tỉnh Bạc Liêu có công văn đề nghị Chi cục Thi hành án dân sự huyện Phước Long động viên, thuyết phục bà Oanh tự nguyện thi hành án chậm nhất đến ngày 15-8-2014. Công văn này cũng nêu rõ nếu bà Oanh không chấp hành thì phải cưỡng chế thi hành án. Tuy nhiên, quá thời hạn như trên, bà Oanh vẫn không hợp tác và Chi cục Thi hành án dân sự huyện Phước Long vẫn không có động thái gì.

Khi các con ông Minh nhiều lần đến Chi cục thi hành án dân sự huyện Phước Long yêu cầu thi hành án thì cơ quan này viện thêm lý do: “Chờ giám đốc thẩm”.

Điều đáng nói là việc “chờ giám đốc thẩm” lại thực hiện theo ý kiến chỉ đạo của ông Trần Hoàng Duyên, Bí thư Huyện ủy Phước Long (bằng văn bản thông báo ngày 3-9-2014). Trong khi trước đó, ngày 15-8-2014, TAND Tối cao đã có thông báo giải quyết đơn kháng nghị của bà Oanh, khẳng định không có căn cứ để kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm đối với bản án phúc thẩm nêu trên.

Liên quan đến vụ việc này, trước đó, trả lời Báo Người Lao Động số ra ngày 14-12-2014, ông Lâm Thành Sáo, Phó Chủ tịch UBND huyện Phước Long, khẳng định sẽ cưỡng chế ngay trong tuần sau nếu bà Oanh tiếp tục không tự nguyện thi hành án. Tuy nhiên, sau đó việc thi hành án vẫn không diễn ra và bà Bùi Thị Kim Nho, Chi cục Trưởng Chi cục Thi hành án dân sự huyện Phước Long lại tiếp tục hẹn sau Tết Nguyên đán 2015 sẽ tiến hành cưỡng chế thi hành án đối với bà Oanh.

Ngày 31-1-2015, ông Minh đột ngột qua đời mà vẫn chưa được trở về nhà của mình. Các con của ông lại tiếp tục yêu cầu thi hành án và được “thông báo miệng” của cơ quan chức năng là sẽ thực hiện cưỡng chế, giao lại tài sản cho người thừa kế của ông Minh vào ngày 19-3-2015.

Tuy nhiên, đến ngày 16-3-2015, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Phước Long lại ra Thông báo số 69, với nội dung tạm đình chỉ thi hành án, lý do: “Chưa xác định được người thừa kế di sản của ông Nguyễn Thành Minh”. Cùng ngày, cơ quan này tiếp tục có Thông báo số 70, hướng dẫn quyền khởi kiện tranh chấp di sản thừa kế của ông Minh. Theo đó, để thi hành bản án nói trên, những người thừa kế của ông Minh (bao gồm bà Oanh) phải thống nhất được việc phân chia di sản thừa kế.

Vì lẽ đó, các con của ông Minh đã làm đơn khởi kiện tranh chấp di sản thừa kế. Tuy nhiên, ngày 13-11-2015, TAND huyện Phước Long đã quyết định đình chỉ giải quyết vụ án dân sự nói trên.

Quyết định của TAND huyện Phước Long nêu rõ: “Qua xem xét qui định tại khoản 2 Điều 54 của Luật thi hành án dân sự thì tuy ông Minh đã qua đời nhưng có người thừa kế thì những người thừa kế có quyền tiếp tục yêu cầu cơ quan thi hành án thi hành bản án của TAND tỉnh Bạc Liêu. Mặt khác, trên thực tế Cơ quan thi hành án dân sự huyện Phước Long chưa thi hành bản án về việc giao tài sản cho những người thừa kế của ông Minh nên tòa án chưa có cơ sở để xem xét…”.

Để làm rõ việc bao giờ Cơ quan thi hành án dân sự huyện Phước Long thi hành bản án đã có hiệu lực pháp luật nói trên, phóng viên Báo Người Lao Động đã nhiều lần liên hệ và trực tiếp đến cơ quan này đăng ký làm việc với bà Bùi Thị Kim Nho. Song bà Nho đã viện đủ lý do bận việc, không tiếp xúc và cũng không đồng ý sắp xếp lịch làm việc với phóng viên.