Lịch vạn niên
Cuba đòi Mỹ trao trả nhà tù khét tiếng Guantanamo
Chủ tịch Cuba Raul Castro tuyên bố rằng việc bình thường hóa quan hệ Cuba-Mỹ sẽ không có nghĩa lý nếu Washington không đáp ứng các điều kiện do phía Havana đưa ra.
Ngày 28/1, Chủ tịch Cuba Raul Castro đã đưa ra một loạt các điều kiện để bình thường hóa quan hệ đối với Mỹ, yêu cầu Washington phải chấm dứt lệnh cấm vận, đưa Cuba ra khỏi danh sách các quốc gia khủng bố và trao trả lại nhà tù Guantanamo.
Những yêu cầu trên được Chủ tịch Castro đưa ra một tuần sau khi đoàn đại biểu cấp cao nhất của Mỹ lần đầu tiên đặt chân tới Havana trong 35 năm để bàn về kế hoạch mở lại đại sứ quán và hàn gắn mối quan hệ đổ vỡ giữa hai nước từ năm 1961.
Người em trai của lãnh tụ Fidel Castro còn cảnh báo Mỹ ngừng ngay các hoạt động can thiệp vào công việc nội bộ của Cuba. Ông tuyên bố: “Mỹ phải chấm dứt tất cả các hoạt động có mục đích xúi giục phe phái đối lập chính trị thông qua các biện pháp kinh tế, chính trị và tuyên truyền”.
Ông Raul Castro tuyên bố: “Nếu những vấn đề này không được giải quyết, việc thiết lập lại quan hệ ngoại giao hữu nghị giữa Cuba và Mỹ sẽ trở nên vô nghĩa”.
Cuba từ lâu đã cho rằng chính lệnh bao vây cấm vận của Mỹ đã gây rất nhiều khó khăn cho nền kinh tế nước này, thậm chí các biển tuyên truyền ở thủ đô Havana còn gọi chính sách cấm vận của Mỹ là “diệt chủng”.
Trong tuyên bố được phát đi ngày hôm qua, ông Castro nói: “Những vấn đề chính hiện nay (giữa Mỹ và Cuba) vẫn chưa được giải quyết, đó là việc phong tỏa về kinh tế, thương mại và tài chính vốn đã gây ra thiệt hại to lớn về con người và kinh tế, vi phạm các điều khoản quốc tế”.
Ông nói thêm: “Việc thiết lập quan hệ ngoại giao là bước khởi đầu cho quá trình bình thường hóa quan hệ song phương, nhưng điều đó là không thể nếu lệnh cấm vận vẫn tồn tại”.
Hồi tuần trước, Tổng thống Mỹ Barack Obama cũng đã kêu gọi Quốc hội nước này chấm dứt lệnh cấm vận đã áp đặt với Cuba từ năm 1962. Trước đó, chính ông Obama đã sử dụng quyền hành pháp của mình để nới lỏng các hạn chế về đi lại và thương mại với Cuba mà không cần thông qua Quốc hội.
Tuy nhiên Chủ tịch Raul Castro cho rằng ông Obama cần phải làm được nhiều hơn thế. Ông nói: “Tổng thống Obama có thể quyết tâm sử dụng quyền hành pháp của mình để thay đổi phạm vi lệnh cấm vận ngay cả khi không có sự nhất trí của Quốc hội”.
Quan hệ Mỹ-Cuba đã đạt được một bước tiến lịch sử khi nhà lãnh đạo hai nước đã đồng thời tuyên bố trên truyền hình về ý định chấm dứt tình trạng thù địch đã kéo dài suốt nửa thế kỷ qua và mở ra một chương mới bình thường hóa quan hệ giữa hai nước.
Tuy nhiên, nhiều chính trị gia Mỹ đã bày tỏ quan ngại về quá trình hâm nóng quan hệ với Cuba, đặc biệt là những người có nguồn gốc từ Cuba.
Mặc dù vậy, Nhà Trắng vẫn quyết định mời đoàn đại biểu Cuba tới Mỹ để tiếp tục vòng đàm phán tiếp theo tại Washington trong vài tuần tới đây.
Về phía mình, Chủ tịch Castro nhấn mạnh rằng điều kiện tiên quyết mà Cuba đặt ra là Mỹ phải đưa nước này ra khỏi danh sách các quốc gia tài trợ khủng bố, đồng thời phải trả lại cho Cuba Vịnh Guantanamo, nơi Mỹ đang điều hành một trong những nhà tù khét tiếng nhất thế giới chuyên giam giữ các nghi phạm khủng bố.
