Trump đe dọa chương trình vũ khí tốn kém nhất lịch sử Mỹ

Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump ngày 12.12 chỉ trích chương trình phát triển chiến đấu cơ tàng hình F-35 của tập đoàn vũ khí Lockheed Martin quá đắt đỏ.

Chương trình chế tạo F-35 có thể sẽ bị cắt giảm dưới thời Donald Trump.

Theo National Interest, ông Trump không nói rõ liệu có hủy bỏ chương trình chế tạo chiến đấu cơ tàng hình hay không nhưng cam kết hàng tỷ USD sẽ được tiết kiệm khi tỷ phú Mỹ nhậm chức vào tháng tới.

Đây là dấu hiệu cho thấy chương trình chế tạo chiến đấu cơ F-35, tiêu tốn đến gần 400 tỷ USD sẽ bị cắt giảm nghiêm trọng.

"Chương trình F-35 quá tốn kém và hoàn toàn vượt ra ngoài tầm kiểm soát. Hàng tỷ USD có thể được tiết kiệm dành cho quân đội và những hạng mục mua sắm khác sau ngày 20.1", ông Trump viết trên Twitter.

Trước đó một ngày, Tổng thống Mỹ đắc cử cũng bày tỏ sự không hài lòng với dự án F-35. “Hãy nhìn vào chương trình F-35 với số tiền đã tiêu tốn, lên tới hàng trăm tỷ USD”.

“Người nào ký hợp đồng cho những thỏa thuận này không xứng đáng để đi làm nữa. Hai hoặc ba năm sau nhìn lại, chúng ta sẽ thấy họ như làm việc cho chính công ty đề xuất dự án tốn kém đó. Họ cần phải bị giám sát cả đời”, ông Trump nói trên Fox News.

Kể từ khi được giao cho Lockheed Martin năm 2001, chương trình chế tạo F-35 liên tục bị đội giá. Chương trình cũng bị trì hoãn từ 5-6 năm và hiện mới có 180 máy bay sẵn sàng chiến đấu thay vì 2.500 chiếc như kế hoạch.

So với chi phí ban đầu ở mức 233 tỷ USD năm 2001, khoản tiền cần thiết để chế tạo F-35 đã tăng lên đến 379 tỷ USD năm 2015. Giá thành mỗi chiếc F-35 cũng tăng từ 81 triệu USD lên 154,3 triệu USD.

Dự án chế tạo F-35 có thể là chương trình vũ khí thất bại nhất của Mỹ.

Theo tính toán, Mỹ sẽ phải tiêutốn 891 tỷ USD trong tương lai để bảo dưỡng và duy trì năng lực chiến đấu của toàn bộ những chiếc F-35 hiện có trong 56 năm tới.

Đặc tính kỹ chiến thuật kém, thường xuyên phát sinh lỗi, chậm tiến độ khiến chương trình chế tạo F-35 có thể trở thành dự án thất bại nhất lịch sử của Mỹ.

Trước sự chỉ trích của ông Trump, trưởng nhóm dự án F-35 của Lockheed Martin, Jeff Babione, nói ông và tập đoàn hiểu được những quan ngại và chi phí. Tập đoàn đã đầu tư hàng triệu USD để tập trung nghiên cứu giảm giá thành máy bay.

Babione khẳng định mục tiêu của Lockheed là giảm giá F-35 đến 70% so với chi phí ban đầu.

Một tuần trước ngày Trump thắng cử, Bộ Quốc phòng Mỹ và Lockheed Martin đã kết thúc đàm phán về hợp đồng thầu thứ 9, về việc mua thêm 90 máy bay chiến đấu F-35. Số tiền mà Lockheed nhận được ước tính vào khoảng 7,18 tỷ USD.

F-35 hiện là chiến đấu cơ tàng hình chiến thuật duy nhất vẫn còn được sản xuất. Không quân Mỹ đã ngừng đặt mua tiêm kích F-22 kể từ năm 2012 cũng vì vấn đề chi phí.

Nếu ngừng sản xuất F-35, hải quân Mỹ có thể lựa chọn các máy bay Boeing F/A-18E/F Super Hornet thay thế trong ngắn hạn còn không quân sẽ không có máy bay khỏa lấp vai trò mà F-35 để lại.