Đâu đó lúc kết thúc set 1 của trận chung kết Australian Open 2020 giữa Djokovic và Thiem, với kỹ thuật 3D chèn vào hình ảnh để gửi tới hàng triệu fans tennis trên toàn thế giới đang ngồi trước màn hình TV, các nhà tổ chức giải đã trích dẫn lại câu nói nổi tiếng của huyền thoại Rod Laver: “Lúc dễ tan vỡ nhất chính là khi bạn đã vượt lên dẫn trước. Đừng bao giờ ngơi nghỉ”.

Dĩ nhiên, cả Djokovic và Thiem không đọc được dòng chữ này. Nhưng họ có thể đã nghe được đâu đó. Với 5 set kịch tính của trận chung kết qua hơn 4 tiếng thi đấu, họ là ví dụ sinh động nhất cho chân lý đó.

Djokovic, sau khi thắng set 1 với tỷ số 6-4, đã không còn là chính mình, bị bẻ game cả thảy ba lần, để Thiem dẫn ngược lại ở set 2 và 3 với tỉ số 4-6 và 2-6. 

Còn Thiem, từ lợi thế dẫn 2-1 ấy và cả sức mạnh của tuổi trẻ (27 tuổi, còn Djokovic 33 tuổi) lại thua ở 2 set cuối cùng 3-6 và 4-6, bỏ lỡ cơ hội lần đầu tiên giành được Grand Slam trong sự nghiệp. 

Rod Laver, người đầu tiên và duy nhất cho tới lúc này vô địch cả bốn giải Grand Slam trong cùng năm cách nay 50 năm đã đúc kết về “quy luật tan vỡ” ấy sau khi treo vợt, và trở nên tuyệt đối chính xác với tennis hiện đại trong những trận đấu với thể thức 5 set ở các giải Grand Slam.

Đánh bại Djokovic ở chung kết Australian Open là thử thách vĩ đại

Thiem đã không giải được những thách thức vĩ đại nhất của lịch sử tennis hiện đại ấy là đánh bại Nadal ở chung kết Roland Garros và hạ gục được Djokovic ở chung kết Australian Open.

Nadal 12 lần vào chung kết Roland Garros đã thắng cả 12. Djokovic 8 lần bước ra sân Rod Laver trong trận đấu cuối cùng của nội dung đơn nam và cũng là của cả giải đấu đều kết thúc với chiếc cúp giương cao đầy kiêu hãnh.

Federer đã từng tạo nên thách thức mang tính biểu tượng ấy qua 5 lần vào chung kết ở mỗi giải US Open và Wimbledon đều vô địch (thậm chí là liên tiếp), sau đó mới bị hoá giải bởi Nadal (Wimbledon 2008) và Del Potro (US Open 2009).

Một thách thức khác để lý giải tại sao Thiem dù đã rất nỗ lực, nhưng vẫn chỉ là “người xuất sắc nhất của thế giới tennis hiện nay chưa giành Grand Slam”, đó là đánh bại được cả Nadal và Djokovic lành lặn trong cùng một Grand Slam để bước lên ngôi vô địch.

Khi Thiem đánh bại Nadal ở bán kết, tay vợt người Áo đã trình diễn một thứ tennis đầy cảm hứng, từ sự mạo hiểm của những cú bung trái dọc dây ngay từ lần chạm vợt đầu tiên, của kỹ năng đánh inside out forehand (đứng ở vị trí khoảng 2/5 của sân lệch qua trái) cháy sân.

Nhưng đối đầu với Djokovic, chiến thuật ấy đã không thể phát huy tác dụng, vì tâm lý như đã nói, và phần vì thứ tennis của huyền thoại người Đông Âu là khác biệt.

Djokovic tấn công ngay từ cú trả giao bóng (dù chỉ có 2 điểm trực tiếp từ đây) thường rất sâu để Thiem không thể chỉ tua bóng bằng những cú thuận tay. 

Nadal giật bóng lên cao và Thiem có thể đè bóng sớm nhờ sự điều chỉnh về kỹ thuật (mở vợt gọn gàng hơn để vào bóng đúng nhịp với mặt sân cứng).

Nhưng Djokovic đã điều chỉnh, đánh bóng bạt nhiều hơn và bóng đi chuội hơn trên mặt sân mới ở Melbourne và đây là nguyên nhân khiến cho Thiem bỗng vào bóng trễ liên tục ở nhiều thời điểm khác nhau của trận đấu.

Nadal để cho Thiem đọc vị cú giao bóng, nhất là giao bóng 2 quá dễ dàng, né trái trả giao bóng tấn công, nhưng Djokovic thì không như vậy.

Djokovic giao bóng tốc độ trung bình nhanh hơn Thiem (188kmh so với 186kmh), càng thời điểm quan trọng càng giao tốc độ hơn (set 5 là 193 so với 184). 

Đó là kết quả của sự hòa quyện giữa sự hoàn chỉnh của kỹ năng và sức mạnh tâm lý vượt trội để một tay vợt nhiều hơn 6 tuổi hoá giải điểm mạnh về thể lực của đối thủ (Thiem phải di chuyển trong trạng thái tăng tốc nhiều gần gấp đôi so với Djokovic), để vươn lên trở thành tay vợt xuất sắc nhất lịch sử Australian Open, để có 17 Grand Slam, chỉ còn kém Nadal và Federer lần lượt là 2 và 3 danh hiệu.

Và giờ đây, đánh bại Djokovic ở chung kết Australian Open chính là một trong những thách thức vĩ đại nhất của tennis hiện đại.