"Đôi bàn tay vàng" làng Đồng Xâm và những tuyệt phẩm đồng hồ cổ

Niềm nở và chân chất, người nghệ nhân ấy vừa thoăn thoắt chạm trổ sản phẩm, vừa trầm ấm kể cho chúng tôi những tâm tư, trăn trở của mình.

Nhân dịp đầu xuân năm mới, phóng viên có buổi trò chuyện cùng ông Đinh Quang Thắng về nghề và những tuyệt phẩm đồng hồ giả cổ được tạo nên bởi đôi bàn tay vàng của ông.

Ông Thắng cho biết, đồng hồ là món đồ chơi cao cấp. Từ lâu rồi người Pháp họ cho rằng thời gian là vĩnh hằng, thời gian là trí tuệ, nên đồng hồ luôn được nhiều gia đình coi là vật phẩm ý nghĩa, không thể thiếu trong mỗi tư gia của mình.

Nghệ nhân Đinh Quang Thắng tỉ mỉ chạm các chi tiết cho mặt đồng hồ giả cổ

Ngày xưa, gia đình nào giàu có mới có thể “chơi” đồng hồ Pháp cổ hiệu ODO, hoặc các loại đồng hồ có nguồn gốc từ Đức, Italia,.. ở thế kỉ 18-19; ngày nay các gia đình có điều kiện, các thương gia đa số đều trưng vật phẩm này trong nhà.

Hiện nay, đồng hồ điện tử cũng nhiều, nhưng với người có niềm đam mê với đồng hồ, họ rất chú trọng kiểu dáng mẫu mã, đặc biệt là tiếng chuông ngân, âm thanh của nó. Do đó, phần lớn người chơi đều sở hữu những đồng hồ giả cổ nhập khẩu từ các nước châu Âu.

Quý nhân tìm quý vật

"Làm nghề mấy chục năm tôi chứng kiến, có những người sưu tập đồng hồ cổ, họ không kinh doanh mà chỉ để chơi nhằm thỏa mãn đam mê của mình" - ông Thắng cho biết.

Năm 2020, nghệ nhân Thắng hoàn thiện 5 chiếc đồng hồ cổ

Với những đồng hồ cổ của Pháp, Đức, mặt đồng hồ được họ dập bằng máy, nhưng khi so sánh với đồng hồ chạm thủ công mỹ nghệ nhiều người cho rằng các họa tiết đẹp, tinh tế và tỉ mỉ hơn nhiều đồng hồ nhập khẩu.

Ví dụ, cùng một dòng đồng hồ cổ (máy là hàng nhập khẩu, giống nhau) nhưng mặt đồng hồ nhập khẩu có giá 50 triệu và mặt đồng hồ thủ công có giá 75 triệu.

Là sản phẩm nghệ thuật nên cũng vô giá, tùy vào máy, vỏ bọc, mặt đồng hồ,… mà có giá thành khác nhau. Có cái 50 triệu nhưng cũng có cái tới 120 triệu, 150 triệu, thậm chí 250 triệu cũng có.

Để chạm và bọc hoàn thiện một chiếc đồng hồ giả cổ, ông Thắng phải mất cả tháng trời tập trung làm

Với mỗi đồng hồ chạm thủ công, để hoàn thiện riêng phần bọc nếu tập trung làm thì sau một tháng sẽ hoàn thiện. Chất liệu chủ yếu bằng đồng lá nhập khẩu, sau khi chạm thủ công các nghệ nhân sẽ bọc vít tại từng hạng mục.

“Tôi chuyên nhận làm hàng đặt theo yêu cầu, có những chiếc nhỏ treo tường nhưng cũng có những chiếc cao 2.55m” – ông Thắng cho biết.

Còn nhớ, có lần sau khi hoàn thiện đồng hồ cho khách, ngoài số tiền công một vị khách đã tặng thêm cho tôi 5 triệu đồng và nói: “Tôi tìm về đây không phải để mua tiếng búa tiếng đục thông thường, mà tôi đang mua đôi bàn tay của ông”…” ông Thắng chia sẻ.

Tiếng lành đồn xa, khách tìm về đặt hàng ông Thắng có từ khắp mọi tỉnh thành cả nước, như: Hà Nội, Phú Thọ, Tp. HCM,…

Mỗi mặt đồng hồ được hoàn thiện với nhiều chi tiết thủ công tinh xảo

Phần lớn họ đặt hàng cho gia đình hoặc bán thị trường trong nước, thi thoảng có khách đặt để xuất bán nước ngoài. Đơn hàng nhiều nhất ông Thắng nhận là một khách ở Hà Nội với 50 mặt số để cung cấp thị trường nước ngoài.

“Tôi không biết xuất bán nước nào, nhưng đơn hàng đó sau khi hoàn thiện được gửi ra sân bay và vận chuyển ra nước ngoài. Cũng có thể chính những mặt đồng hồ đó sau một thời gian lại được đưa về Việt Nam bán, nhưng với mức giá khác cao hơn nhiều. Nghề làm nghệ thuật nó là vậy. Tôi cứ làm việc với cái tâm của nghề” – ông Thắng nói thêm.

Nghề không phải ai cũng theo được

Những đơn hàng đó luôn đặt ông Đinh Quang Thắng trước những thách thức lớn về nghề, song bằng sự nhẫn nại, kiên trì và bàn tay tài hoa, ông vẫn có thể đáp ứng được yêu cầu ngày càng khắt khe của khách hàng.

Dịp cận tết, rất nhiều khách hàng từ phương xa đã tìm đến tận nhà đặt hàng ông làm

Ông Thắng cho biết, với việc chạm những chiếc mặt đồng hồ cổ, đây là công việc hoàn toàn thủ công, đòi hỏi sự tỉ mỉ nên không thể đòi hỏi tốc độ được. Do đó, sau khi được hoàn thiện mỗi mặt đồng hồ lại có một đặc điểm, dấu ấn riêng.

Ông Thắng kể: “Có nhiều người nói với tôi “nếu tôi có bàn tay của ông thì tôi đã giàu từ lâu rồi", nhưng quả thực với tôi, công việc này đơn giản là cuộc sống, là niềm vui”.

"Làm vì yêu nghề là chính, hoàn thiện một chiếc đồng hồ sau khoảng một tháng nhưng công cán không được là bao. Trừ hết chi phí, mỗi ngày công với người thợ lành nghề như tôi được từ 300 – 400 nghìn/ngày" - ông cười và nói thêm.

Đồng hồ giả cổ được hoàn thiện bởi nghệ nhân Đinh Quang Thắng

Cũng theo ông Thắng, tính đến nay ông đã đào tạo thành công cho 9 học viên thành nghề, trung bình mỗi người học trong thời gian 3 năm nhưng có học viên học lâu nhất 17 năm mới ra nghề. Tất cả số học viên đó ông đều đào tạo miễn phí.

Ông cũng luôn trăn trở làm sao để duy trì và lưu giữ được nghề cho thế hệ con em

“Có học viên tìm đến học tôi, sau một vài buổi bạn ý nói với tôi: Chú ơi nghề này khó lắm, cháu chào chú và xin phép chú cho cháu nghỉ để cháu đi làm phụ hồ” – ông Thắng cười và kể.

Niềm nở và chân chất, người nghệ nhân ấy vừa thoăn thoắt chạm trổ sản phẩm, vừa trầm ấm kể cho chúng tôi những tâm tư, trăn trở làm sao để duy trì, phát triển và lưu giữ được nghề gia truyền cho thế hệ con em.

Nguồn: [Link nguồn]Nguồn: [Link nguồn]