Fed là ngân hàng trung ương của Mỹ, có nhiệm vụ điều khiển chính sách tiền tệ — cụ thể là điều chỉnh lãi suất chuẩn, quản lý lượng tiền trong lưu thông, và kiểm soát lạm phát trong khi vẫn hỗ trợ việc làm. Fed gồm một ban lãnh đạo (“Board of Governors”) và một Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC), nhóm này họp thường xuyên để quyết định lãi suất và các công cụ chính sách khác.

Quyết định của Fed ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí vay mượn, lãi suất tín dụng, đầu tư, chi tiêu của doanh nghiệp và người dân. Khi Fed tăng lãi suất, vay mượn trở nên đắt đỏ hơn, làm chậm tăng trưởng kinh tế; khi giảm, chi phí vốn rẻ hơn, thúc đẩy chi tiêu và đầu tư. Do đó, các thị trường tài chính, các ngân hàng trung ương khác và các nhà đầu tư toàn cầu thường “theo dõi” diễn biến chính sách của Fed rất sát.

Ngoài ra, Fed được đánh giá cao về tính độc lập, khả năng xử lý khủng hoảng (như suy thoái, biến động tài chính), cũng như hệ thống ngân hàng và tài chính Mỹ có độ sâu, thanh khoản cao — khiến các công cụ của nó, đặc biệt trái phiếu chính phủ Mỹ (U.S. Treasuries), được xem là tài sản “an toàn” (safe haven).

Fed không phải là ngân hàng trung ương duy nhất, nhưng lại là ngân hàng trung ương quyền lực nhất thế giới.

Nền kinh tế Mỹ chiếm một phần rất lớn trong GDP toàn cầu, theo các số liệu mới đây phần này vào khoảng 25-26% GDP thế giới. Điều này có nghĩa là mọi thay đổi trong kinh tế Mỹ — lãi suất, lạm phát, chính sách chi tiêu — đều có thể gây hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ ra bên ngoài biên giới Mỹ. (Ví dụ: khi kinh tế Mỹ tăng trưởng chậm thì nhu cầu nhập khẩu giảm, ảnh hưởng đến các đối tác thương mại; khi USD mạnh, hàng hóa xuất khẩu từ các nước khác trở nên đắt hơn với người mua sử dụng ngoại tệ khác).

USD giữ vị thế đồng tiền dự trữ quốc tế chủ lực: nó chiếm tỷ lệ lớn trong dự trữ ngoại hối của các ngân hàng trung ương trên thế giới (khoảng 58-60%), vượt xa các đồng khác như euro, yên, bảng Anh. Đồng USD cũng được sử dụng rộng rãi trong thương mại quốc tế — nhiều hợp đồng xuất nhập khẩu, giao dịch dầu mỏ, giao dịch tài chính được định giá hoặc thanh toán bằng USD.

Nhờ USD là đồng tiền dự trữ chính, Mỹ có thể vay nợ bằng USD với chi phí thấp hơn nhiều so với một quốc gia khác nếu phải vay bằng ngoại tệ. Khi các nước khác muốn giữ USD hoặc trái phiếu Mỹ, họ mua tài sản Mỹ, điều này giúp chính phủ Mỹ có nguồn vốn vay rẻ hơn — một lợi thế gọi là “đặc quyền hào phóng” (exorbitant privilege).

Lãi suất chuẩn của Fed thường trở thành mốc tham chiếu: khi Fed thay đổi lãi suất, nhiều ngân hàng trung ương khác sẽ phải điều chỉnh lãi suất của mình theo, để phù hợp với dòng vốn quốc tế, tránh đầu tư ra nước ngoài ồ ạt, kiểm soát lạm phát hoặc ổn định tỷ giá. Ví dụ, nếu Fed tăng lãi suất, lợi suất tài sản USD cao hơn, dòng vốn từ các thị trường mới nổi có thể chảy về Mỹ để tìm lợi suất cao hơn — gây áp lực lên tỷ giá và lợi suất trong nước khác.

Thị trường tài chính toàn cầu hoạt động gần như liên thông: các công cụ tài chính, trái phiếu, nợ công, tài sản rủi ro, đều ảnh hưởng bởi kỳ vọng lãi suất Mỹ. Việc Fed tuyên bố tăng hoặc giảm lãi suất, hay thay đổi dự báo (forward guidance), có thể ngay lập tức làm thay đổi giá cổ phiếu, trái phiếu, đồng tiền và chi phí vay mượn ở các quốc gia khác.

Cuối cùng, trong thời kỳ khủng hoảng (ví dụ khủng hoảng tài chính, khủng hoảng thanh khoản), Fed với vị trí đồng USD và thị trường trái phiếu Mỹ rất lớn có thể cung cấp thanh khoản (qua các swap lines, các biện pháp hỗ trợ toàn cầu) giúp ổn định thị trường quốc tế — từ đó củng cố vai trò quan trọng của Fed không chỉ với riêng Mỹ mà với cả thế giới.

Đầu năm 2025, Fed đã chuyển hướng sang chu kỳ giảm lãi suất sau hai năm thắt chặt tiền tệ. Động thái này lập tức tạo hiệu ứng lan tỏa: thị trường chứng khoán Mỹ hồi phục mạnh, dòng vốn quốc tế quay trở lại các nền kinh tế mới nổi, còn áp lực từ đồng USD giảm bớt với nhiều quốc gia.

Tại Mỹ, người dân dễ tiếp cận các khoản vay mua nhà, mua xe hơn, thị trường bất động sản bắt đầu có dấu hiệu ấm dần.

Tại châu Á, dòng vốn ngoại quay lại, giúp chứng khoán Hàn Quốc, Ấn Độ và Việt Nam đồng loạt tăng điểm.

Tuy nhiên, mặt trái cũng hiện hữu. Nếu Fed giảm lãi suất quá nhanh, lạm phát có thể bùng phát trở lại. Ngược lại, nếu quá chậm, nguy cơ “hạ cánh cứng” sẽ khiến kinh tế Mỹ suy thoái và kéo theo cả thế giới chịu ảnh hưởng.