Chọn sai ngành rồi “chết đuối”!

Điểm thi ĐH bình quân của học sinh TP.HCM luôn cao hơn mức điểm bình quân cả nước. Tuy nhiên, số lượng đậu vào ĐH, CĐ lại không nhiều. Vì sao?

“Khảo sát năm mùa thi tuyển sinh ĐH, CĐ gần đây cho thấy học sinh TP.HCM luôn có số điểm thi bình quân vượt mức điểm thi bình quân của cả nước. Thế thì tại sao hằng năm hàng chục ngàn học sinh thành phố vẫn phải dở khóc dở cười với kết quả thi? Đây có phải là hậu quả của việc chọn sai trường, sai ngành để rồi “chết đuối”, gây lãng phí không?”. Đó là chia sẻ của TS Nguyễn Đức Nghĩa, Phó Giám đốc ĐH Quốc gia TP.HCM, trong buổi khai mạc chuỗi chương trình Hướng nghiệp tuyển sinh 2014 với chủ đề “Đúng ngành nghề - Sáng tương lai” diễn ra vào cuối tuần qua tại Trường THPT Võ Thị Sáu (quận Bình Thạnh, TP.HCM).

Cao đẳng cũng chê...

Một thực tế đáng ngẫm là trong những năm gần đây, không chỉ hệ TCCN bị học sinh “ghẻ lạnh”, xem là chỗ “trú tạm lúc sa cơ”, mà ngay cả đến hệ CĐ chính quy hẳn hoi... cũng chịu chung cảnh ngộ!

Mùa thi tuyển sinh ĐH, CĐ 2013, cả nước có khoảng 1,4 triệu thí sinh dự thi, TP.HCM có hơn 110.000 thí sinh. Trong đó khoảng 20% thí sinh cả nước đăng ký thi CĐ. Con số này tại TP.HCM còn thấp hơn, với chưa tới 10% thí sinh.

Trao đổi với các chuyên gia tư vấn để tìm ra định hướng nghề nghiệp thích hợp. Ảnh: Anh Phú

Minh họa rõ nhất, năm 2013, tại Trường THPT Võ Thị Sáu có gần 1.400 thí sinh nộp hồ sơ dự thi nhưng chỉ có 160 học sinh làm hồ sơ đăng ký thi, xét tuyển CĐ. Tại một số trường thuộc các huyện Cần Giờ, Hóc Môn, Củ Chi… con số này cũng chỉ lên tới khoảng 8%-10%.

ĐH không hẳn tốt hơn CĐ, TCCN

Theo ông Đỗ Hữu Tuyết, Phó Vụ trưởng, Phó Giám đốc Cơ quan đại diện Bộ GD&ĐT tại TP.HCM, hiện nhiều học sinh đang đánh giá chưa đúng về ngành nghề mình theo đuổi, từ đó dẫn đến việc định hướng sai, không thấy rõ khả năng bản thân, lao theo mục tiêu quá cao nên lận đận, khó khăn trong việc tìm chỗ học phù hợp, không thể kiểm soát được bước đi nghề nghiệp. Thấy rõ nhất, mỗi mùa thi ĐH, CĐ hàng trăm ngàn thí sinh lao vào các trường tốp trên, trường “đẹp” để rồi không kham nổi, gây lãng phí lớn cho gia đình, xã hội.

“CĐ, TCCN hay ĐH cũng đều là những bước đệm vào nghề tốt. Sự thành công của nghề nghiệp mấu chốt ở chỗ các em biết chọn nghề phù hợp, nỗ lực hết sức với nghề chứ không hẳn là tấm bằng loại nào để đánh giá thành công. Đâu hẳn một em học CĐ, TCCN ra trường sẽ kém thành công, kiếm ít tiền hơn em học ĐH. Vì thế tốt hơn cả là các em nên xác định rằng mình phù hợp với ngành nghề nào nhất rồi sau đó hãy tính đến chuyện chọn trường nào, hệ nào” - ông Tuyết nói.

Đồng tình, ông Trần Anh Tuấn, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và Thị trường lao động TP.HCM, cho rằng xu thế chung của nhà tuyển dụng hiện nay thiên về kỹ năng thực tế, không “thượng tôn” bằng cấp. “Ví dụ, hai sinh viên tốt nghiệp cùng ngành, cùng hệ, trong đó một sinh viên tốt nghiệp ở một trường nổi tiếng, chưa chắc sinh viên học ở trường nổi tiếng sẽ thuyết phục được nhà tuyển dụng bằng sinh viên tốt nghiệp ở trường kém nổi tiếng kia. Nhà tuyển dụng chỉ bị thuyết phục với những lao động có trình độ chuyên môn và cả kỹ năng thực tế tốt…Như vậy cái cốt vẫn là ở sự định hướng đúng đắn từ các em. Học gì thì học, làm được việc, thạo nghề thì ra trường chắc chắn sẽ có việc làm” - ông Tuấn nói.