Bảng tương tác cần nhưng phải có lộ trình

Đầu tư về cơ sở vật chất là đầu tư dễ bị tiêu cực, dễ không hiệu quả nhất nếu không có lộ trình chuẩn bị lâu dài và rõ ràng.

“Tôi đánh giá cao nỗ lực của TP đã chú ý đến việc trang bị những thiết bị hiện đại này cho các trường. Chúng ta đang hội nhập, để có nền giáo dục tiên tiến thì việc cho học sinh (HS) làm quen với bảng tương tác là công việc cần phải làm”. Đó là chia sẻ của TS Nguyễn Kim Dung, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Giáo dục (ĐH Sư phạm TP.HCM), khi trao đổi với Pháp Luật TP.HCM vào chiều 14/11 xoay quanh vấn đề đưa bảng tương tác vào trường học mà TP.HCM đang thực hiện.

TS Nguyễn Kim Dung: Cách đây 10 năm, các nước trên thế giới đã thực hiện rồi và TP.HCM là địa phương rất có lợi về mặt bằng dân trí, điều kiện cơ sở vật chất để áp dụng.

Những lợi ích của bảng tương tác thì tương đối rõ ràng, giúp tăng sự hứng thú cho người học, tạo sự tương tác thầy và trò, có thể lưu trữ dữ liệu như máy tính, có công cụ sử dụng như trên bảng phấn, có thể ghi chép… làm cho tiết học trở nên sinh động hơn. Hiệu quả là như thế, vấn đề ở đây là mức độ sử dụng nó và cách thực hiện nó như thế nào mới là quan trọng.

Theo bà, lợi ích và hạn chế của thiết bị hiện đại này là gì?

Thực ra, lâu nay Việt Nam mình chỉ mới nghe nói thôi chứ chưa có những nghiên cứu cụ thể về hiệu quả, lợi hại của thiết bị này ở từng độ tuổi như thế nào. Bảng tương tác cũng thế, người sử dụng họ chưa hiểu được hết những chức năng, chưa được huấn luyện, sử dụng thành thạo thì mức độ hiệu quả cũng giảm xuống. Và điều quan trọng là bảng tương tác không thể thay thế được vai trò của người thầy và các phương pháp giảng dạy khác như dạy học theo chủ đề, theo dự án, cặp đôi, làm nhóm… Tất cả chúng phải được giáo viên sử dụng linh hoạt trong lớp học chứ không phải lúc nào chúng ta cũng lệ thuộc vào máy móc.

Một tiết học làm quen với bảng tương tác của các cháu ở trường mầm non TP.HCM. Ảnh: CTV

Để phát huy được hiệu quả tốt nhất, cách thức và lộ trình chúng ta thực hiện phải như thế nào, thưa bà?

Kinh nghiệm các nước cho thấy muốn đưa cái gì mới vào giảng dạy, họ phải khảo sát nhu cầu thực tế, thấy cần thì mới mua. Trước khi mua, họ cũng mời công ty tới vài lần để giới thiệu, trình chiếu cho thấy lợi ích thế nào, thậm chí cho trường xài thử một vài tháng trước xem có hiệu quả hay không vì đó là những đầu tư lớn và liên quan trực tiếp đến lợi ích của người dùng. Sau khi đã ổn rồi, họ mới quan tâm đến vấn đề giá cả, mời nhiều công ty về chào hàng, đấu thầu rồi mới quyết định chọn bên nào. Thấy tốt, họ mới soạn một đề cương chi tiết, trình bày cho phụ huynh để có kinh phí thực hiện. Vì những dự án lớn thì cần thời gian chuẩn bị như thế, vừa hiệu quả vừa không gây điều tiếng gì.

TP.HCM đưa bảng tương tác vào sử dụng từ bậc mầm non đến phổ thông nhưng theo bà, ở cấp học nào sử dụng là phù hợp và hiệu quả nhất?

Tôi thấy cấp học nào cũng cần cả, không quan trọng là mầm non hay phổ thông. Mỗi cấp học đều có những nội dung nhất định để sử dụng bảng này nhưng cũng cần để ý mức độ sử dụng. Ví dụ, mầm non chỉ cần học 30 phút/tuần, lên cao hơn, các em sẽ được tiếp xúc nhiều hơn, tùy theo nội dung.

Ngoài ra, mức độ sử dụng còn phụ thuộc vào nội dung môn học, cấp học, phương pháp giảng dạy của giáo viên. Máy móc có hiện đại cỡ nào thì quan trọng vẫn là người sử dụng phải khai thác thế nào, phương pháp ra sao, HS tiếp thu như thế nào… Nếu giáo viên thiếu chuẩn bị, lúng túng sẽ làm tiết học kém hiệu quả. Khi đó, chúng ta không thể đổ thừa cho máy móc được.

Xin cảm ơn bà.