Teen Mỹ “khuyên nhủ” nhau từng bước chống lại nghiện smartphone

Theo một báo cáo do Pew Research Center, chính giới trẻ Mỹ là đối tượng dần nhận thức rõ hơn về hệ lụy của vấn nạn nghiện smartphone và đang có nhiều hành động tích cực nhằm tự giới hạn bản thân trong việc sử dụng điện thoại di động cũng như ứng dụng mạng xã hội.

Teen Mỹ “khuyên nhủ” nhau từng bước chống lại nghiện smartphone - 1

Có tới 54% đối tượng nghiên cứu tuổi thiếu niên cho biết tự cảm thấy mình dành quá nhiều thời gian cho điện thoại và 52% cho biết đang cố gắng hạn chế sử dụng smartphone bằng cách này hay cách khác. Thêm vào đó, 57% số người cho biết sẽ nỗ lực giảm bớt mạng xã hội và 58% cố gắng bỏ chơi game.

Thực trạng đáng báo động tại Mỹ

Thực tế trẻ ở tuổi vị thành niên chưa thực sự cân bằng được liều lượng sử dụng smartphone hằng ngày của mình càng cho thấy rõ vai trò giáo dục thiếu hiệu quả từ phía cha mẹ đồng thời đặc biệt là trách nhiệm của các công ty công nghệ - vốn là bàn tay sáng tạo ra những Facebook hay Instagram với giao diện cuộn bất tận bắt mắt và lôi cuốn, thu hút biết bao người dùng không muốn rời nửa bước.

Trong nhiều năm liền, thay vì khuyên nhủ người dùng nên sử dụng thiết bị hợp lý như một công cụ phục vụ công việc và cuộc sống, nhà phát triển lại lạm dụng bản chất nhỏ gọn, luôn kết nối của smartphone để liên tiếp đưa ra nhiều cập nhật hấp dẫn, từ giao diện vô tận bắt mắt tới hàng tràng thông báo không bao giờ hết, thôi thúc người dùng nhấc điện thoại lên “check noti”. Kỳ thực, các “ông lớn” công nghệ đã đổ rất nhiều tiền vào khâu thiết kế ứng dụng, thậm chí còn bắt tay làm việc với nhiều chuyên gia tâm lý học để đánh lừa người dùng với hàng loạt mẹo tâm lý ẩn trong giao diện, kích thích não bộ nạn nhân và giữ cho người dùng luôn truy cập nền tảng của mình.

Khỏi phải nói, nhà sản xuất phần cứng cũng vô cùng hoan nghênh cơn nghiện của khách hàng bởi họ hoàn toàn có thể thu lời từ bán ứng dụng hoặc các hoạt động mua bán vật phẩm trong ứng dụng bên cạnh doanh thu chủ yếu từ bán thiết bị. Kết quả, những nhà sản xuất này càng nỗ lực phát triển nhiều công cụ giúp ứng dụng truy cập sâu hơn vào tâm trí người dùng, thay vì ngăn cản công cuộc “xâm lăng số”.

Tuy nhiên, 2018 đã vui mừng chứng kiến nhiều người khổng lồ công nghệ lên tiếng bảo vệ người tiêu dùng (chủ yếu do sức ép từ dư luận và các nhà đầu tư). Google và Apple đã tích hợp trong phiên bản hệ điều hành di động mới nhất của mình là Android Pie và iOS 12 nhiều tính năng theo dõi thời gian bật màn hình cũng như công cụ kiểm soát thời lượng sử dụng điện thoại. Bên cạnh đó, ba “ông lớn” của các nền tảng mạng xã hội Facebook, Instagram và YouTube cũng bắt đầu có những động thái đầu tiền giúp người dùng tự quản lý thời gian trực tuyến của mình.

Dẫu vậy, đây vẫn chỉ là một nỗ lực muộn màng bởi theo khảo sát, rất nhiều “teen” tại Mỹ đã hình thành thói quen xấu có khả năng gây hại do sử dụng smartphone quá nhiều. Đối với những trẻ này, phụ huynh thường không có quá nhiều tiếng nói trong việc thay đổi các em, bởi chính cha mẹ cũng là nạn nhân của guồng xoay “nghiện ngập” bất tận.

Biểu đồ so sánh mức độ "nghiện" smartphone giữa teen và cha mẹ.

Pew cho biết, có tới 72% thiếu niên với tay lấy chiếc điện thoại ngay sau khi ngủ dậy, cứ 10 em thì có 4 em cảm thấy bồn chồn, lo lắng khi không có smartphone, 56% cho biết cảm thấy cô đơn thực sự khi không ở gần điện thoại, thậm chí buồn hoặc cáu giận, 51% cho biết nhận thấy bố mẹ mình có xu hướng bị phân tâm khi nói chuyện bởi smartphone (thêm vào đó, 72% các bậc phụ huynh công nhận điều này khi nói chuyện với con cái) và 31% cho biết di động làm mình mất tập trung trong lớp học.

Sự việc ngày càng tồi tệ hơn bởi smartphone từ lâu đã không còn là xa xỉ phẩm với nhiều người. Sự thực là smartphone tốt ngày càng rẻ hơn và smartphone rẻ ngày càng có chất lượng tốt hơn khiến rất nhiều người có thể tiếp cận dễ dàng với điện thoại di động, gần 100% thiếu niên tại Mỹ sở hữu smartphone, 45% trong số đó có triệu chứng nghiện.

“Teen” Mỹ tự giác còn hơn cha mẹ

Dù vấn nạn nghiện đồ công nghệ tại Hoa Kỳ nói riêng và trên toàn thế giới nói chung là vậy, song giới trẻ Mỹ đang có nhiều biến chuyển tích cực và nhận thức rõ ràng hơn về vấn đề của mình, ngay cả khi chính các bậc cha mẹ thất bại trong nỗ lực khuyên nhủ các em.

Cứ 10 trẻ thì 9 em tin rằng không nên tiêu tốn quá nhiều thời gian trực tuyến, 60% cho rằng đây là vấn đề nghiêm trọng, 41% thú nhận rằng mình dành quá nhiều thời gian cá nhân cho mạng xã hội. Thêm vào đó, nhiều phụ huynh đang có nhiều biện pháp cứng rắn hơn với con cái, với 57% cha mẹ báo cáo rằng đã đặt ra giới hạn thời gian bật màn hình smartphone trên điện thoại của con.

Biểu đồ quan điểm giới trẻ Mỹ về dùng smartphone

Theo khảo sát của Pew Research Center, nhìn chung giới trẻ đang dần nhìn nhận đúng đắn hơn về tác hại của nghiện smartphone cũng như thiết bị điện tử và xu hướng đang ngày càng lan rộng. Biết đâu đó, nếu các bậc bề trên đi trước chưa làm được nhiều để giải quyết triệt để căn bệnh thời @, thì trong tương lai, khi đã khôn lớn và trở thành những CEO công ty công nghệ, kỹ sư phần mềm, nhà phát triển ứng dụng, hay chỉ đơn thuần là lên chức làm bố, làm mẹ, các em sẽ có thể đặt ra nhiều chính sách mới, tạo ra nhiều thay đổi tích cực hơn giúp smartphone trở thành công cụ thực sự trong cuộc sống con người, không còn là thiết bị điện tử tỏa ra chất keo vô hình dính chặt trước mặt người dùng mọi nơi mọi lúc.