Bị tạm giam oan 9 tháng 10 ngày?

Khá ngẫu nhiên là sau đúng... 9 tháng 10 ngày bị tạm giam khi được cho rằng đã tham gia chơi cờ bạc - đánh lô đề (NTNN/Dân Việt ngày 4.11 đã có bài phản ánh), bị cáo Mai Đắc Chung (SN 1984, ở tổ 10B phường Đức Xuân, thị xã Bắc Kạn, tỉnh Bắc Kạn) đã được “trả tự do”. Tuy nhiên, đằng sau sự việc này vẫn còn nhiều điều cần làm sáng tỏ.

Sự sáng tạo trong ngôn ngữ

Ngày 9.12.2014, Viện Kiểm sát nhân dân thị xã Bắc Kạn (VKSND) đã ra quyết định số 01 “Về việc cho bảo lãnh”, theo đó Trung tâm Công nghệ thông tin và Truyền thông (thuộc Sở Thông tin & Truyền thông Bắc Kạn) - nơi Mai Đắc Chung đang công tác - được bảo lãnh Chung theo công văn đề nghị ngày 14.5.2014.

Cùng ngày, cơ quan này ra tiếp quyết định “Thay thế biện pháp ngăn chặn” vì “xét thấy bị cáo Mai Đắc Chung có cơ quan đang công tác đứng ra bảo lãnh, sau khi điều tra bổ sung thì hồ sơ vụ án đã hoàn thiện, đủ căn cứ để truy tố nên không cần thiết phải tiếp tục tạm giam”.

Sau khi ra tù, Mai Đắc Chung phải nằm điều trị ngay trong Bệnh viện Đa khoa Bắc Kạn. Ảnh: Trần Thụ

Giải thích về chuyện lập lờ giữa “thay thế biện pháp ngăn chặn” và “tiến hành trả tự do” đối với bị cáo Mai Đắc Chung, ông Nguyễn Ngọc Sơn – kiểm sát viên (phòng 1, VKSND tỉnh Bắc Kạn) cho rằng: Đây có thể là do sáng tạo trong câu chữ của cán bộ trại giam (?)

Cần nhắc lại, sau khi Mai Đắc Chung bị bắt, gia đình và cơ quan của bi cáo này đều có đơn xin bảo lãnh, nhưng không được chấp thuận. Trong khi đó, 6/21 bị can của vụ án này bị bắt tạm giam nhưng có 5 đối tượng đã được tại ngoại.

Chính ông Triệu Văn Tịnh – Viện trưởng Viện KSND thị xã Bắc Kạn đã thừa nhận với PV NTNN: Mấy hôm trước chúng tôi cũng định thả, tuy nhiên do thái độ của Chung… láo nên lại thôi (!?!).

Ngày 19.11.2014, Công an thị xã Bắc Kạn đã hoàn tất kết luận điều tra bổ sung vụ án này, nhưng kết luận chỉ làm rõ hành vi của các bị cáo Trương Công Tiến và Hoàng Anh Phương trong việc đánh bạc, tuyệt đối không có dòng nào đề cập tiếp đến bị can Mai Đắc Chung. Theo Công an thị xã Bắc Kạn, việc bắt tạm giam Mai Đắc Chung được tiến hành theo đúng quy định của pháp luật.

Nhưng đại diện UBND phường Đức Xuân (nơi cư trú của Mai Đắc Chung) cho biết không nhận được thông báo của Công an thị xã Bắc Kạn. Sở Thông tin & Truyền thông Bắc Kạn nhận được thông báo (số 17/TB- ĐUCA) nhưng lại do Đảng ủy Công an thị xã Bắc Kạn gửi với nội dung “về việc điều tra làm rõ hành vi phạm tội của Mai Đắc Chung”.

Phân tích vụ việc, luật sư Nguyễn Thị Hằng Nga -Trưởng Văn phòng luật sư Hằng Nga (Đoàn luật sư TP. Hà Nội) cho rằng: Việc CQĐT Công an thị xã Bắc Kạn chỉ căn cứ vào tin nhắn từ số máy điện thoại 0988918289 để buộc Mai Đắc Chung tội đánh bạc theo Điểm a (Khoản 5.2, điều 1 Nghị quyết số 01/2010/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao), đề nghị truy tố Chung theo Khoản 1 Điều 248 BLHS là chưa khách quan.

“Bởi theo quy định này, việc “xác định số tiền đánh bạc phải là số tiền thực tế (nghĩa là tiền thật) mà chủ đề đã nhận của những người chơi số đề và số tiền mà chủ đề phải bỏ ra để trả cho người trúng...”. Thế nhưng tại trang 21, dòng 13 của Kết luận điều tra số 39 không nêu được Chung đưa tiền cho Tiến – Tiến trả tiền cho Chung như thế nào, nên chưa đủ cơ sở, căn cứ xác định Chung đánh bạc với Tiến” - luật sư Nga nhấn mạnh.

Vô trách nhiệm hay cố ý?

Theo thông tin mới nhất của PV, mẹ bị cáo Chung là bà Nguyễn Kim Dung vừa có đơn tố cáo ông Triệu Văn Tịnh – Viện trưởng VKSND và ông Trần Minh Tâm – Phó Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra thị xã Bắc Kạn về hành vi “cố tình phê chuẩn quyết định khởi tố không đủ căn cứ pháp luật, bức cung, truy cứu trách nhiệm hình sự người không có tội; ra quyết định khởi tố người không có tội và bắt tạm giam trái pháp luật; bức cung Mai Đắc Chung nhận tội theo ý của người điều tra”.

Sau đó Viện trưởng VKSND tỉnh Bắc Kạn đã có quyết định số 1906 thành lập tổ điều tra xác minh giải quyết đơn tố cáo. Tuy nhiên quyết định này chỉ nhằm xác minh hành vi của ông Triệu Văn Tịnh mà không đề cập tới trách nhiệm của ông Trần Minh Tâm.

Trong khi Thông tư số 10/TT-BCA quy định rõ: Việc quản lý công tác giải quyết đơn tố cáo trong Công an nhân dân liên quan đến hành vi bắt, tạm giữ, tạm giam của thủ trưởng, phó thủ trưởng và điều tra viên CQĐT, tại Mục b Khoản 3 Điều 6 quy định: Phải chuyển ngay nội dung tố cáo đến VKS cùng cấp xem xét, giải quyết theo quy định tại Khoản 3 Điều 337 Bộ luật Tố tụng hình sự.

Cũng theo đại tá Nguyễn Quang Chính – Trưởng Công an thị xã Bắc Kạn, vụ án đang trong quá trình điều tra thì thời gian này chỉ quy định Mai Đắc Chung là “nghi can”… Khi nào làm rõ chứng cứ buộc tội thì mới khởi tố, bắt giam Chung. Vậy phải chăng các cơ quan tố tụng ở thị xã Bắc Kạn đã cố tình bắt tạm giam Mai Đắc Chung hơn 9 tháng qua.