Lịch vạn niên
Nghệ sĩ lão làng đóng vai phụ trong Tây Du Ký
Đó chính là một vai diễn rất nhỏ của cố nghệ sĩ Lý Ân Kỳ, một tên tuổi nghệ sĩ lão làng trong làng điện ảnh, kịch nghệ Trung Quốc.
| Chỉ riêng tại Trung Quốc, dù đã lên sóng hơn 2.000 lần nhưng "Tây du ký" phiên bản 1986 vẫn là bộ phim được yêu thích, cứ mỗi dịp năm mới lại có đài truyền hình chiếu lại, vẫn đạt rating rất cao. Thế nhưng, để có một tập phim được yêu thích như thế, đoàn làm phim đã trải qua rất nhiều khó khăn mà hiếm người biết được. Chuyên đề Tây Du Ký - Chuyện giờ mới kể sẽ mang đến cho độc giả cái nhìn chân thật về quá trình thực hiện tác phẩm kinh điển nổi tiếng này. |
Thời gian đoàn phim Tây Du Ký khởi quay tập 21 – Rơi nhầm Động Bàn Tơ tại danh thắng Cửu Trại Câu, Tứ Xuyên. Nhân viên mỹ thuật, đạo cụ của đoàn tất bật chuẩn bị dựng một căn thảo vọng lầu, trên nền đất cạnh hồ Ngũ Hoa Hải, cỏ xanh rì tươi tốt, vô cùng đẹp mắt. Bối cảnh trên được dùng để thực hiện cho cảnh quay bảy nữ yêu nhện làm phép nhả tơ quấn bờ cào và Trư Bát Giới lên xà nhà.
Cảnh trong tập 21 - Rơi nhầm Động Bàn Tơ. Ảnh: Đường Kế Toàn.
Trước khi tiến hành quay cho cảnh trên, đoàn phim đã huy động lực lượng đội ngũ nhân viên trong đoàn cùng hỗ trợ. Mọi người tay cầm những sợi dây nhựa trong suốt có gắn với một vật nặng, giả làm tơ nhện. Mỗi người đứng ở một vị trí cao thấp khác nhau, có người còn đứng trên bậc thang. Khi bắt đầu quay, có lệnh của dạo diễn thì tất cả đồng loạt ném những “sợi tơ” về hướng thảo vọng lầu. Việc này khiến những người trẻ tỏ ra rất thích thú, khi đạo diễn vừa hô diễn, ai nấy đều hứng khởi ném ào ào như mưa. Căn lầu chỉ loáng trong chốc lát đã bị ném đầy “tơ nhện”.
Trong quá trình quay cảnh phim trên, cũng giống như bất kỳ lần nào cũng vậy, đặc biệt là tại những danh thắng du lịch. Du khách và người dân địa phương đều vây kín quanh đoàn phim để quan sát. Một lần, xuất hiện một phụ nữ trạc 70 tuổi đến gần đạo diễn Dương Khiết, tay bắt mặt mừng và hỏi: “Đạo diễn Dương, cô còn nhớ tên ai là Lý Ân Kỳ không?”.
Nghệ sĩ Lý Ân Kỳ và tạo hình Lê Sơn lão mẫu trong Tây Du Ký.
Nữ đạo diễn không những không nhớ, bà còn kể lại thời gian bà gặp gỡ và quen biết nữ nghệ sĩ gạo cội Lý Ân Kỳ: “Những năm 40 khi còn ở Trùng Khánh, tôi thường gặp gỡ bà cùng một số diễn viên nổi tiếng khác để tập dượt kịch bản. Khi đó tôi vẫn còn trẻ và rất ngưỡng mộ Lý Ân Kỳ”. Vừa nói dứt lời thì người phụ nữ kia liền tự nhận mình chính là Lý Ân Kỳ. Đạo diễn Dương Khiết còn chưa hết bàng hoàng, bà vui mừng tột độ khi đang đứng trước mặt cố nhân mà không nhận ra. Hai người phụ nữ xúc động nắm chặt tay nhau vì cảm kích.
Nghệ sĩ Lý Ân Kỳ khi đó đã về hưu từ lâu, bà rời xa làng kịch nghệ và hưởng chế độ hưu trí. Lần này đến Cửu Trại Câu thăm thú cảnh sắc nơi này, tình cờ gặp đoàn Tây Du Ký và đạo diễn Dương Khiết đang tiến hành quay ở đây. Vừa vui vừa xúc động, Lý Ân Kỳ hỏi đạo diễn Dương có vai diễn nào cho bà góp mặt đóng cùng cho vui.
Trước lời đề nghị đầy thành ý của một cựu diễn viên lão luyện, khiến nữ đạo diễn vừa vui mừng khôn xiết nhưng cũng cảm thấy bối rối và khó xử. Bởi trong tập này vừa hay có một vai diễn rất phù hợp với Lý Ân Kỳ, tuy nhiên lại là một vai diễn phụ rất nhỏ, đất diễn không nhiều. Đạo diễn Dương cảm thấy hết sức áy náy, không biết liệu Lý Ân Kỳ có nhận hay không?
Ngộ Không và hóa thân góa phụ của Lê Sơn lão mẫu trong Tây Du Ký.
Cảnh vai diễn Lê Sơn lão mẫu của Lý Ân Kỳ trong tập 21 Tây Du Ký.
Thế nhưng khi nhận được vai diễn hóa thân của Lê Sơn lão mẫu trong phim, một vai diễn dù rất nhỏ, nhưng Lý Ân Kỳ tỏ ra vô cùng phấn khích và vui sướng. Như vậy, đạo diễn Dương liền hẹn sau khi đoàn quay về Huyện Quán (tức Đô Giang Yển ở Thành Đô), Lý Ân Kỳ sẽ đến để được hóa trang và tiến hành quay. Khi đoàn Tây Du Ký đến Huyện Quán, quả nhiên Lý Ân Kỳ đã có mặt đúng như hẹn trước với Dương Khiết. Cảnh quay của bà được đạo diễn Dương bố trí quay trên núi Thanh Thành.
Mặc dù vai diễn nhỏ, kịch bản không nhiều, thế nhưng kỹ năng diễn xuất tinh tế và hết sức điêu luyện của một nghệ sĩ lão thành thực sự khiến đạo diễn Dương và các thành viên trong đoàn cảm thấy nể phục. Đặc biệt là thái độ làm việc hết sức nghiêm túc, tận tình và cầu toàn của Lý Ân Kỳ, chính thái độ của bà đối với công việc đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng đoàn phim Tây Du Ký.
Vai diễn bồ tát Bì Lam Bà của Dương Kỳ Mẫn (trái) thường bị nhầm là của Lý Ân Kỳ.
Thời gian gần đây, xuất hiện nhiều thông tin sai lệch về vai diễn của Lý Ân Kỳ trong phim Tây Du Ký. Nhiều thông tin trên báo chí đã nhầm vai diễn của nghệ sĩ Lý Ân Kỳ trong tập 21 Tây Du Ký là vai Bì Lam Bà. Trên thực tế thì vai vị bồ tát Bì Lam Bà – mẹ của Mão Nhật Tinh Quang, do nữ nghệ sĩ Dương Kỳ Mẫn thủ vai.
Trong khi vai diễn của Lý Ân Kỳ là một góa phụ khóc chồng, chính là hóa thân của Lê Sơn lão mẫu biến thành để giúp chỉ đường cho Tôn Ngộ Không tới gặp Bì Lam Bà để được tư vấn trợ giúp, cứu Đường Tăng và hai sư đệ (Bát Giới và Sa Tăng) đang gặp nạn khi bị rết tinh cùng bảy nữ yêu nhện hãm hại.
Nghệ sĩ Lý Ân Kỳ, bà sinh năm 1917 tại Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông. Bà bắt đầu nghiệp diễn từ những năm 30 của thế kỷ XX. Tên tuổi của Lý Ân Kỳ gắn liền với những thế hệ diễn viên lão làng và được khán giả Trung Quốc vô cùng ái mộ thời bấy giờ như Bạch Dương, Thư Tú Văn, Trương Thụy Phương...
Nghệ sĩ Lý Ân Kỳ thời trẻ.
Lục Tiểu Linh Đồng và nghệ sĩ Lý Ân Kỳ là những người bạn vong niên kể từ sau bộ phim Tây Du Ký.
Bà ghi dấu ấn ở thể loại kịch nói và điện ảnh, có thể kể đến vai diễn Lâm Nãi Nhàn của bà trong bộ phim Lính gác dưới ánh đền nê-ông, hay vai diễn vợ Cửu trong Mở màn Đông tiến... đều là những vai diễn kinh điển, để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người hâm mộ. Lý Ân Kỳ qua đời ngày 24/2/2013, hưởng thọ 96 tuổi.
Trong đoàn phim Tây Du Ký, ngoài đạo diễn Dương Khiết ra, nghệ sĩ Lý Ân Kỳ còn là một người thầy, người bạn vong niên của nghệ sĩ Chương Kim Lai/Lục Tiểu Linh Đồng. Trong ngày mất của Lý Ân Kỳ, nghệ sĩ Lục Tiểu Linh Đồng đã chia sẻ trên weibo cá nhân: “Vô cùng thương tiếc, cầu mong Lý Ân Kỳ ra đi thanh thản. Bà chính là một người bạn vọng niên của tôi, một người thầy tốt bạn hiền”.
