Thời của những ông “trùm” giải trí

Không chỉ chiếm lĩnh các kênh truyền hình giải trí có đông khán giả, các “ông trùm” kinh doanh truyền thông giải trí còn chi phối các phương tiện thông tin và cả giới nghệ sĩ.

Khi loại hình kinh doanh truyền thông giải trí phát triển, thị trường này bắt đầu xuất hiện nhiều “ông trùm” và cuộc chiến tranh giành quyền lực, thậm chí tìm cách thôn tính nhau, đã và đang diễn ra.

Thâu tóm

Không tự xưng cũng chẳng định danh bằng bất cứ cuộc thi nào nhưng với số lượng chương trình đã, đang và sắp diễn ra, Công ty Cát Tiên Sa được xem là một “đại gia” truyền thông giải trí hiện nay. Cho đến thời điểm này, Cát Tiên Sa có trong tay trên dưới chục chương trình và phủ sóng giờ vàng trên kênh VTV3 Đài Truyền hình Việt Nam. Cộng hưởng hiệu ứng từ thương hiệu tạo dựng được của chương trình gốc lẫn phiên bản Việt, các chương trình của Cát Tiên Sa có bản quyền sản xuất tại Việt Nam như The Voice - Giọng hát Việt, The Voice Kid s- Giọng hát Việt nhí ít nhiều có sức hút khán giả màn ảnh VTV3.

Bên cạnh những cuộc thi hát, Cát Tiên Sa còn tập trung khai thác sức hút từ giới nghệ sĩ trong các chương trình truyền hình thực tế như Bước nhảy hoàn vũ, Cặp đôi hoàn hảo… để giành khán giả. Với doanh thu xấp xỉ 200 triệu đồng/spot quảng cáo trên sóng VTV3, mỗi chương trình có khi lên đến 30 phút quảng cáo thì không có lý do gì Công ty Cát Tiên Sa và VTV 3 lại bỏ qua các cơ hội khai thác. Điều này lý giải vì sao Cát Tiên Sa gần chiếm sóng VTV3 vào những đêm cuối tuần. Chương trình này đang diễn ra thì Cát Tiên Sa chuẩn bị khởi động cho một chương trình khác.

Cát Tiên Sa đang có tham vọng thâu tóm về mình các chương trình giải trí ăn khách nhất hiện nay, như nhận định của nhiều người trong giới. Nhận định này hoàn toàn không quá lời khi Cát Tiên Sa ngày càng bành trướng năng lực sản xuất ở nhiều lĩnh vực từ ca hát (đa dạng ở thể loại tranh tài đến đối tượng dự thi), theo đuổi hành trình tìm kiếm những giọng ca thực lực đến việc nhắm đến yếu tố thuần giải trí từ tài lẻ của người nổi tiếng. Theo thông tin chưa chính thức, đơn vị mua bản quyền của chương trình Vietnam Idol đã hết hợp đồng với đơn vị sản xuất cũ và nơi mà nhãn hàng này nhắm tới chính là Cát Tiên Sa.

Ông Nguyễn Quang Minh (giữa), Tổng Giám đốc Công ty Cát Tiên Sa, đơn vị đang sở hữu quyền sản xuất nhiều chương trình truyền hình thực tế ăn khách trên VTV3 hiện nay. Ảnh: GIAITRI.COM

Điều này lý giải cho sự hợp tác của nhạc sĩ Quốc Trung (cựu thành viên giám khảo của Vietnam Idol) với Công ty Cát Tiên Sa thời gian này trong chương trình The Voice- Giọng hát Việt, thậm chí cả nhạc sĩ Huy Tuấn (giám đốc âm nhạc của Vietnam Idol trước đây) trong vai trò cố vấn cho huấn luyện viên của Giọng hát Việt 2013. Đó là chưa kể tháng 11 này, Cát Tiên Sa cũng ra mắt chương trình The X Factor - vốn là đối thủ hàng đầu của The Voice Mỹ.

Cát Tiên Sa không ngại các chương trình của chính mình đụng nhau, thậm chí dám sử dụng lại đội ngũ huấn luyện viên cũ của chương trình The Voice cho The X-Factor. Chưa ai đoán biết được hiệu ứng có được như thế nào nhưng có lẽ chỉ Công ty Cát Tiên Sa mới dám làm điều ấy. Thực ra, điều này cũng dễ hiểu bởi mục tiêu cuối cùng mà công ty hướng đến không phải tìm kiếm tài năng thực sự hay xây dựng thương hiệu trong ngành sản xuất của chính mình mà là lợi nhuận mang lại qua tài trợ và quảng cáo.

Không ngại giẫm lên bước chân chính mình, Cát Tiên Sa hướng đến cả miếng bánh của đội bạn. Nếu đối thủ đang tất bật cho mùa mới của So you think you can dance (Thử thách cùng bước nhảy) thì Cát Tiên Sa cũng đã có những bước quảng bá cho mùa đầu tiên của chương trình truyền hình thực tế Got to dance (một chương trình cực kỳ ăn khách tại Anh Quốc). Đối thủ vừa kết thúc Project runway, Cát Tiên Sa lập tức khởi động Ngôi sao thời trang... Sự bành trướng của Cát Tiên Sa đồng nghĩa với sự thu hẹp thị phần của nhiều công ty kinh doanh giải trí truyền thông khác. Các công ty gần như rút lui khỏi lĩnh vực truyền hình thực tế và nếu có cũng chỉ là một thị phần không mấy liên quan đến lĩnh vực giải trí như trước đây: nấu ăn, vận động trường, trang trí nội thất...

Cạnh tranh, thâu tóm để đi đến độc quyền là con đường tất yếu mà các ông trùm kinh doanh truyền thông giải trí đang thực hiện.

Gần như độc quyền

Nắm trong tay nhiều chương trình hot, đơn vị sản xuất cũng ý thức rõ khả năng của mình. Họ gần như độc quyền mọi thứ. Từ vị thế hiện có, họ mặc nhiên cho mình quyền thâu tóm những gì có thể phục vụ được cho lợi ích của họ. Trước tiên là giới truyền thông. Sau mỗi tập lên sóng, nhà sản xuất đủ sức kiểm soát được số lượng thông tin mà họ mong muốn trên các mặt báo.

Tất nhiên, điều này hoàn toàn có thể xảy ra đối với các chương trình đang có sức hút khán giả, nhất là khi các phương tiện truyền thông mở ra quá nhiều nhưng thông tin để bạn đọc có thể quan tâm lại quá ít. Thậm chí, ở một số trang mạng, thông tin về chương trình được ban tổ chức cung cấp đủ để xuất hiện dồn dập trong suốt 24 giờ. Chỉ với việc xuất hiện thông tin dày đặc trên các trang thông tin mạng và báo điện tử, ít nhất chương trình cũng tạo được hiệu ứng.

Khi cần, các nhà sản xuất chương trình này sử dụng các trang thông tin mạng như công cụ của mình. Họ có thể giết chết tên tuổi của thí sinh hay tâng bốc lên tận mây xanh một thí sinh nào đó bằng những thông tin cung cấp dưới dạng không chính thức.

Một ông trùm của giới kinh doanh truyền thông giải trí tuyên bố rằng báo chí cần ông ta, cụ thể là những thông tin từ những chương trình của ông ta sản xuất chứ không phải ông ta cần báo chí(?).

Cách hành xử là cái đáng nói của họ. Phản ứng thái quá của một đơn vị sản xuất chương trình khi thông tin trên báo chí diễn ra không đúng ý họ. Giới báo chí  cảm thấy sốc khi nhận được thắc mắc: “Chúng tôi nhớ là đã chăm sóc truyền thông rất kỹ nhưng sao lại lọt ra những thông tin không tốt về chương trình như thế”. Mọi thông tin, đường dây liên hệ với những phóng viên không nói theo ý mình bị cắt đứt.
Sự công tâm trong thông tin của giới truyền thông vì thế bị mất dần đi khi một số công ty  thể hiện quyền lực riêng của họ.