Lịch vạn niên
TQ không giúp, Trump sẽ dội “bão lửa” vào Triều Tiên?
Tổng thống Mỹ Donald Trump có nhiều phương án để một mình tự giải quyết vấn đề Triều Tiên, ngay cả khi Trung Quốc “khoanh tay đứng nhìn”.
Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh minh họa.
Theo CNN, trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Trump sắp có cuộc gặp đầu tiên với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, ông Trump nói sẵn sàng hành động một mình để kiềm chế chương trình vũ khí hạt nhân của Triều Tiên, nếu Bắc Kinh không thể làm gì.
“Nếu Trung Quốc không giải quyết Triều Tiên, chúng tôi sẽ làm”, ông Trump trả lời phỏng vấn trên tờ Financial Times.
Tổng thống Mỹ không nêu rõ kế hoạch ngăn chặn nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un phát triển kho vũ khí hạt nhân. Một số nhà phân tích cho rằng, đây có thể chỉ là cách ông Trump “nắn gân” ông Tập trước cuộc gặp thượng đỉnh vào ngày 6-7.4.
Tuy vậy, nếu ông Trump sẵn sàng bỏ qua Trung Quốc, đồng minh chính và là đối tác kinh tế lớn nhất của Triều Tiên, tỷ phú Mỹ sẽ phải tìm cách giải quyết hoàn toàn khác, Anthony Ruggiero, nhà nghiên cứu cấp cao tại Quỹ Bảo vệ các nền dân chủ nhận định.
“Chờ đợi Trung Quốc gây sức ép với Triều Tiên đã không phát huy tác dụng với chính quyền Mỹ thời ông Bush, ông Obama, và sẽ không có tác dụng với ông Trump”, ông Ruggiero nói.
Đến nay, chính sách của Mỹ nhằm kiềm chế Triều Tiên tập trung vào các nỗ lực đa phương, bao gồm cuộc đối thoại 6 bên, nghị quyết trừng phạt của Liên Hợp Quốc và cả sự kiên nhẫn chiến lược. Nhưng những biện pháp này không phát huy tác dụng, Triều Tiên vẫn ráo riết phát triển các chương trình hạt nhân và tên lửa trong năm 2016.
Như vậy, ông Trump có những phương án nào để một mình giải quyết vấn đề Triều Tiên?
Tìm kiếm lối thoát bằng ngoại giao
Ông Trump từng nhắc đến việc mời nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đến Mỹ thưởng thức hamburger. Ảnh minh họa.
Ít nhất 3 lần trong chiến dịch tranh cử, ông Trump nói bóng gió đến việc tiếp cận nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un bằng chiếc bánh hamburger.
“Tôi không nghĩ rằng bánh burger và khoai tây chiên sẽ giải quyết vấn đề”, Lanhee Chan, nhà nghiên cứu tại Viện Hoover nhận định. “Việc này không thể giải quyết trong một đêm và nếu dùng đến ngoại giao, ông Trump sẽ mất một thời gian dài và phải giải quyết nhiều vấn đề hóc búa”.
Bình Nhưỡng từng nói sẵn sàng đàm phán nhưng sẽ không chấp nhận cam kết phi hạt nhân hóa hoàn toàn như một điều kiện tiền đề cho đối thoại. Họ có thể chấp nhận ngừng các chương trình tên lửa và hạt nhân nếu Washington giải quyết những lo ngại an ninh, Leon Sigal, Giám đốc Dự án Hợp tác an ninh Đông Á tại Viện Nghiên cứu khoa học xã hội tại New York nói.
“Cách duy nhất để ông Trump thoát khỏi tình trạng khó xử là chấp nhận, quay trở lại đàm phán với Triều Tiên càng sớm càng tốt, để đánh giá xem Bình Nhưỡng có sẵn sàng ngừng phát triển vũ khí hay không”, ông Sigel trả lời trên CNN.
Bước đi này được đánh giá là rủi ro lớn, và những hành động bị cho là khiêu khích của Triều Tiên gần đây cho thấy bất kỳ cách tiếp cận nào của Mỹ cũng khó khăn. Triều Tiên phóng một loại tên lửa mới khi ông Trump gặp Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe ngày 12.2. Từ đó đến nay, Bình Nhưỡng đã phóng 6 tên lửa đạn đạo và thực hiện 2 vụ thử động cơ tên lửa.
Phong tỏa tài chính
Chiến đấu cơ tàng hình thế hệ 5, F-35A Lightning của Mỹ.
Ông Ruggiero cho rằng, Mỹ cần theo dõi các công ty và ngân hàng Trung Quốc bị nghi ngờ hỗ trợ Triều Tiên. “Ông Trump cần phải ra lệnh cho Bộ Tài chính, điều tra các ngân hàng và công ty Trung Quốc hỗ trợ Triều Tiên, và nói cho họ biết điều này là không được phép, thậm chí là trừng phạt họ”, Ruggiero nhận định.
Tuần trước, Bộ Tài chính Mỹ trừng phạt 11 người và 1 công ty Triều Tiên vì liên quan chương trình vũ khí và vi phạm lệnh cấm của Liên Hợp Quốc, nhưng Ruggiero nói chính quyền Mỹ cần tập trung vào Trung Quốc.
Theo nhiều nhà phân tích, các biện pháp trừng phạt dù phức tạp đến mấy cũng sẽ không khiến Triều Tiên khuất phục. “Điều cuối cùng Triều Tiên nghĩ đến mới là cắt giảm quân sự”, ông John Delury, phó giáo sư nghiên cứu về Trung Quốc tại trường Đại học Yonsei, Hàn Quốc, nhận xét.
Hành động quân sự
Ông Trump không loại trừ khả năng dội "bão lửa" phủ đầu Triều Tiên nếu cần thiết.
Trong chuyến công du đến châu Á tháng trước, Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson không loại trừ khả năng tấn công Triều Tiên, nếu bị khiêu khích.
Ông Trump cũng ám chỉ lựa chọn này trong cuộc trả lời phỏng vấn vừa qua. “Trung Quốc sẽ phải quyết định họ sẽ giúp chúng ta (Mỹ) trong vấn đề Triều Tiên hoặc không”, ông Trump nói với Financial Times. “Nếu họ giúp, điều đó sẽ rất tốt cho Trung Quốc, còn nếu không, điều đó sẽ không tốt cho bất kỳ ai”, Tổng thống Mỹ nói.
“Hành động quân sự là hoàn toàn có thể, nhưng điều quan trọng là ông Trump muốn chấp nhận rủi ro đến mức nào”, Carl Schuster, Giáo sư tại trường Đại học Hawaii, cựu giám đốc Trung tâm Tình báo của Bộ Chỉ huy Thái Bình Dương Mỹ nhận định.
Tầm bắn tối đa của các tên lửa chiến lược Triều Tiên. Ảnh: CNN.
Trong bản thống kê, phân tích năm 2016 của Stratfor, Mỹ có thể dội “bão lửa” phủ đầu Triều Tiên bằng 600 quả tên lửa hành trình và bom thông minh. Các vũ khí này có thể được khai hỏa từ máy bay ném bom chiến lược B-2, tiêm kích “chim ăn thịt” F-22 Raptor, tàu ngầm tên lửa dẫn đường lớp Ohio và các tàu tuần dương, tàu khu trục.
Nhưng vấn đề nằm ở chỗ Bình Nhưỡng có những bệ phóng tên lửa di động, sẵn sàng bắn vũ khí hạt nhân sang lãnh thổ Hàn Quốc và Nhật Bản, gây hậu quả khó lường. 28.000 binh sĩ Mỹ đóng quân ở Hàn Quốc cũng nằm trong tầm bắn của Triều Tiên.
Ông Trump có thể phong tỏa Triều Tiên, cấm tất cả các tàu thuyền ra và vào khu vực, như một biện pháp thể hiện sự cứng rắn. Ngoài ra, Tổng thống Mỹ có thể điều các tàu chiến trang bị hệ thống Aegis tới để đánh chặn tên lửa Triều Tiên, Layton, cựu sỹ quan không quân Hoàng gia Úc nói.
Trong khi đó, khả năng dùng lực lượng đặc nhiệm để đổ bộ vào Triều Tiên sẽ rất rủi ro và dễ khiến lực lượng Mỹ bị tổn thất.
Tuyên bố của ông Kim Jong-un xuất hiện giữa lúc tình hình bán đảo Triều Tiên “căng như dây đàn”.
