TĐ Sông Tranh 2: Thi công có vấn đề!

Hội đồng Nghiệm thu Nhà nước các công trình xây dựng thừa nhận trong quá trình thi công Thủy điện Sông Tranh 2 do EVN làm chủ đầu tư có vấn đề về thi công dẫn đến sự cố rò rỉ nước.

Sáng nay (28/9), Hội đồng Nghiệm thu Nhà nước các công trình xây dựng và UBND tỉnh Quảng Nam tổ chức họp báo về kết quả xử lý thấm, kiểm tra đánh giá an toàn, ổn định đập và kết quả khảo sát động đất khu vực Thủy điện Sông Tranh 2. Tham dự buổi họp báo còn có đại diện Bộ KH-CN, Viện Vật lý địa cầu, Bộ Công thương và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cùng chính quyền các huyện Bắc Trà My, Hiệp Đức, Tiên Phước, Nam Trà My….

Động đất sẽ tiếp tục xảy ra

Tại cuộc họp báo, Hội đồng Nghiệm thu Nhà nước (HĐNTNN) các công trình xây dựng cho biết, nguyên nhân sự cố của Thủy điện Sông Tranh 2 chủ yếu do thấm qua các khe nhiệt. Sau khi xử lý thấm, ở mực nước hồ 144m, tổng lưu lượng thấm còn 3.23 lít/giây, trong đó bao gồm cả lưu lượng thấm qua nền là 3.19 lít/ giây, giảm còn 89.4% so với tổng lưu lượng thấm trước khi xử lý chống thấm. Như vậy, kết quả xử lý chống thấm đạt hiệu quả đặt ra tại phương án xử lý chống thấm đã được phê duyệt.

Buổi họp báo của Hội đồng Nghiệm thu Nhà nước các công trình xây dựng và UBND tỉnh Quảng Nam

GS TSKH Nguyễn Văn Liên, Phó Chủ tịch HĐNTNN cũng thừa nhận: “Chất lượng thi công xây dựng các khe nhiệt của Thủy điện Sông Tranh 2 chưa đảm bảo, chưa tổ chức kiểm tra, nghiệm thu chặt chẽ. Thiết bị quan trắc chưa được lắp đặt đầy đủ trong quá trình thi công xây dựng, một số thiết bị hư hỏng chưa được kịp thời khắc phục. Việc này ngoài trách nhiệm của nhà thầu thi công xây dựng còn có trách nhiệm của tổ chức giám sát”.

Ngoài ra, qua đánh giá của tư vấn độc lập AF-Colenco của Thụy Sĩ, ý kiến của các chuyên gia HĐNTNN cho thấy Thủy điện Sông Tranh 2 đảm bảo an toàn và ổn định theo thiết kế ở mực nước dâng bình thường 175m với động đất có gia tốc nền là 150cm/s2. Đập còn có thể chịu được các tổ hợp tải trọng bất lợi hơn như động đất có gia tốc nền là 220cm/s2 và điều kiện đẩy nổi bất lợi nhất khi giả định tất cả các hố khoan tiêu nước nền đập đều bị tắc và nền đập bị nứt hoàn toàn.

Trước nguy cơ động đất xảy ra ở khu vực Thủy điện Sông Tranh 2 ảnh hưởng đến hàng chục nghìn người dân vùng hạ lưu của Quảng Nam, thông cáo báo chí của HĐNTNN nêu: “Các trận động đất xảy ra trong thời gian gần đây ở khu vực Bắc Trà My là động đất kích thích liên quan tới việc tích nước hồ chứa Thủy điện Sông Tranh 2. Các vùng chấn động cực đại của các trận động đất lớn nhất đã xảy ra trong thời gian gần đây ở khu vực Bắc Trà My đều không vượt quá cấp 6 (theo thang MSK 64) và kéo dài theo phương Tây Bắc – Đông Bắc, bao gồm cả khu vực đập thủy điện. Dự báo trong thời gian tới, tại khu vực Bắc Trà My và lân cận, động đất kích thích vẫn tiếp tục xảy ra, thậm chí có thể mạnh hơn, nhưng khó có thể vượt quá giá trị động đất cực đại đã đánh giá là M=5,5 độ richter”.

Ông Lê Phước Thanh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho biết động đất xảy ra ở khu vực Thủy điện Sông Tranh 2 khiến nhân dân rất hoang mang, lo lắng.

Tích nước để “thử tải” công trình?

Trả lời các câu hỏi của phóng viên về công tác xử lý chống thấm, đập có an toàn và trách nhiệm các bên liên quan về những sự cố ở Thủy điện Sông Tranh 2, ông Nguyễn Tài Sơn, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Tư vấn Xây dựng Điện 1, đơn vị tư vấn, thiết kế Thủy điện Sông Tranh 2, nói: “Đơn vị thi công các khe nhiệt chưa đảm bảo nên khi tích nước bị thấm. Trách nhiệm thuộc về bên thi công và giám sát… Về vấn đề này sẽ có đánh giá toàn diện, tổng thể một lần nữa mới có quy trách nhiệm của các bên”.

Xung quanh báo cáo tác động môi trường không có động đất, nhưng thực tế đã xảy ra và sao chép tài liệu nghiên cứu của TS Lê Trần Chấn, TS Lê Huy Minh, Viện phó Viện Vật lý địa cầu khẳng định: “Đã có nghiên cứu bài bản trước khi tích nước, trong và sau khi tích nước. Tiêu chí đánh giá giống nhau để xác định độ động đất cực đại, mỗi công trình có nghiên cứu riêng, còn việc trùng nhau là ngẫu nhiên. Chúng tôi trích dẫn lại các nghiên cứu quốc tế, chứ không sao chép của TS Lê Trần Chấn”.

Ông Nguyễn Tài Sơn, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Tư vấn Xây dựng Điện 1, đơn vị tư vấn thiết kế Thủy điện Sông Tranh 2 nói: Thi công các khe nhiệt chưa đảm bảo, sẽ quy trách rõ ràng cho các bên liên quan.

Liên quan đến nhà dân, cơ quan nhà nước bị thiệt hại do động đất gây ra, EVN sẽ xử lý như thế náo, ông Trần Văn Được, Phó Tổng giám đốc EVN cho biết: “EVN hỗ trợ cho người dân bị thiệt hại xảy ra, chứ không đền bù!”.

Câu hỏi được dư luận quan tâm là ngày 29/11/2010, Thủy điện Sông Tranh 2 chính thức được UBND tỉnh Quảng Nam có công văn cho phép tích nước. Nhưng trước khi Thủy điện Sông Tranh 2 tích nước phải có giấy chứng nhận an toàn đập mới được phép tích nước phát điện? Vậy đến thời điểm này, Thủy điện Sông Tranh 2 có giấy nhận an toàn đập hay chưa? Đại diện HĐNTNN các công trình xây dựng cho rằng: “Đối với công trình có HĐNTNN chứng nhận thì không cần chứng nhận”. Bổ sung cho ý kiến này, ông Trần Văn Được khẳng định: “Thủy điện Sông Tranh 2 chưa nghiệm thu, chưa có văn bản chính thức nghiệm thu cho phép tích nước. Vì Thủy điện Sông Tranh thuộc dự án cấp 2, được nghiệm thu 2 cấp, cấp cơ sở và cấp Nhà nước”. Trong khi đó, GS TSKH Nguyễn Văn Liên lại nói: “Đây mới thử tải công trình để theo dõi!”.

Ông Trần Văn Được, Phó Tổng giám đốc EVN cho rằng Thủy điện Sông Tranh 2 không cần xây dựng phương án vỡ đập và sơ tán nhân dân.

Khi phóng viên đặt câu hỏi "Thủy điện Sông Tranh 2 có tính đến phương án về sự cố sơ tán dân khi động đất và vỡ đập hay không", ông Trần Văn Được cho biết: “Tập đoàn Điện lực Việt Nam cho rằng đối với Thủy điện Sông Tranh 2 không bao giờ xảy ra tình huống đó nên chúng tôi không lập phương án này”.