"Obama không tin vào cuộc chiến của chính mình"

Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates đã ra hồi ký chỉ trích nặng nề Tổng thống Obama trong cuộc chiến Afghanistan.

Ngày 7/1, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates đã cho ra đời một cuốn hồi ký chỉ trích gay gắt chiến lược chiến tranh của Tổng thống Barack Obama tại Afghanistan.

Trong cuốn hồi ký: “Nhiệm vụ: Hồi ký của một Bộ trưởng Chiến tranh”, ông Gates kể lại việc Tổng thống Obama tỏ ra thiếu tin tưởng vào chiến lược chiến tranh ở Afghanistan mà ông đã thông qua cũng như tướng David Petraeus, người đượcông giao phó chỉ huy cuộc chiến đó, và rằng ông Obama không hề thích Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai.

Tổng thống Obama (trái) và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates

Ông Gates viết về cuộc gặp với Tổng thống Obama tại Nhà Trắng vào tháng 3/2011: “Khi ngồi đó, tôi nghĩ rằng Tổng thống không tin tưởng vị tướng cầm quân của mình, rằng Tổng thống không chịu đựng được Karzai, không tin vào chiến lược của chính ông và không coi cuộc chiến tranh này là của mình. Với ông ấy, tất cả chỉ là tìm cách thoát ra.”

Ông Gates viết rằng khi phê chuẩn việc triển khai hơn 30.000 quân tới Afghanistan sau một cuộc tranh cãi gay gắt ở Nhà Trắng, có vẻ như ông Obama đã bị tác động bởi những hoài nghi và những trợ lý dân sự vây quanh gieo rắc sự không tin tưởng đối với quân đội.

Trái ngược với vẻ nhã nhặn thường thấy khi còn là người đứng đầu Lầu Năm Góc, ông Gates đã tung ra những lời lẽ khá sâu cay trong cuốn hồi ký của mình. Ông chỉ trích rằng Tổng thống Obama đã “hoài nghi, nếu không muốn nói là bị thuyết phục rằng cuộc chiến này sẽ thất bại.”

Ông Gates đã tỏ ra giận dữ về “bản chất thích kiểm soát” của Nhà Trắng và tố cáo chính phủ thường xuyên can thiệp vào công việc của Lầu Năm Góc, mặc dù các trợ lý dân sự của ông Obama không biết gì về các chiến dịch quân sự.

Ông than phiền rằng các nhân viên an ninh quốc gia của Nhà Trắng “đã đưa việc quản lý vi mô và can thiệp vào công việc của người khác lên một mức độ mới” so với thời Nixon vào thập niên 1970.

Ông nói: “Trong chính quyền này, mọi thứ đều là quá sớm. Các quan chức cấp cao của Nhà Trắng, trong đó có cả Tổng thống và Phó Tổng thống luôn nghi ngờ và không tin tưởng vào các quan chức quân đội. Đó thực sự là một vấn đề lớn đối với tôi khi tôi tìm cách điều chỉnh quan hệ giữa Tổng Tư lệnh (Tổng thống) với các lãnh đạo quân sự.”

Sau một cuộc họp căng thẳng về vấn đề Afghanistan vào tháng 9/2009, ông Gates ngày càng muốn từ chức hơn vì ông “cảm thấy bất an với sự thiếu tôn trọng của các quan chức từ trên xuống dưới trong Nhà Trắng về tính khó lường và bất ổn của chiến tranh.”

Tuy nhiên, Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ đã ra một thông báo phản bác những ý kiến của ông Gates và bảo vệ cách làm của Tổng thống Obama trong cuộc chiến tranh Afghanistan.

Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ Caitlin Hayden nói: “Mọi người đều biết rằng Tổng thống cam kết hoàn thành mục tiêu ngăn cản, giải tán và đánh bại al-Qaeda, đồng thời đảm bảo rằng chúng ta có kế hoạch rõ ràng để rút khỏi cuộc chiến.”

Bà Hayden cũng phản bác nhận định của ông Gates rằng Phó Tổng thống Joe Biden đã “phạm sai lầm trong gần như mọi chính sách đối ngoại và an ninh quốc gia lớn trong vòng 40 năm qua.” Bà nói: “Tổng thống không nhất trí với đánh giá của Bộ trưởng Gates. Joe Biden là một trong những nhà lãnh đạo hàng đầu trong thời đại của mình và đã góp phần thúc đẩy sự lãnh đạo của Mỹ trên thế giới.”

Mặc dù vậy, ông Gates vẫn ca ngợi “một trong những quyết định dũng cảm nhất” của Tổng thống Obama khi ra lệnh đột kích vào tòa nhà nơi trùm khủng bố Osama bin Laden trú ẩn ở Pakistan.

Trong hồi ký của mình, ông Gates cho biết ông đã cảm thấy choáng váng khi nghe cuộc trao đổi giữa Tổng thống Obama và cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton trong đó họ công khai phản đối việc tăng quân ở Iraq vào năm 2007 hoàn toàn vì lý do chính trị.

Ông kể lại: “Việc nghe hai người đó thừa nhận như vậy ngay trước mặt tôi đã khiến tôi vừa sửng sốt vừa chán nản.” Gates chính là người đã giám sát việc triển khai thêm quân tới Iraq dưới thời của cựu Tổng thống George W. Bush.

Là một đảng viên Cộng hòa, ông Gates đã phục vụ với tư cách Bộ trưởng Quốc phòng dưới thời ông Bush và được đề nghị tiếp tục nắm quyền trong 2 năm sau khi ông Obama nhậm chức. Cuốn hồi ký với những thông tin đầy chấn động của ông sẽ được xuất bản vào ngày 14/1 tới đây.