Mỹ chịu nhún Nga tại Hội đồng Bảo an về Syria

Mỹ đã phải nhượng bộ Nga để đạt được thỏa thuận về dự thảo nghị quyết giải trừ kho vũ khí hóa học ở Syria.

Ngày 26/9, 5 thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã nhất trí về bản dự thảo nghị quyết yêu cầu Syria giao nộp toàn bộ vũ khí hóa học của mình nhưng không áp đặt biện pháp trừng phạt nặng tay nếu nước này không tuân thủ.

Đây là lần đầu tiên các cường quốc trên thế giới thống nhất hành động nhằm chấm dứt cuộc nội chiến đẫm máu ở Syria khiến hơn 100.000 người đã thiệt mạng.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (trái) và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov

Kể từ khi cuộc nội chiến này bắt đầu cách đây 2 năm rưỡi, Hội đồng Bảo an đã lâm vào thế bế tắc khi Nga và Trung Quốc liên tục dùng quyền phủ quyết của mình ngăn cản hành động quân sự của phương Tây nhắm vào quốc gia này.

Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Samantha Power cho biết bản dự thảo nghị quyết này khẳng định vũ khí hóa học của Syria là “một mối đe dọa đối với hòa bình và an ninh quốc tế, tạo ra tiền lệ chống lại việc sử dụng vũ khí hóa học”

Điểm mấu chốt trong dự thảo nghị quyết khiến Mỹ và Nga “hục hặc” trong suốt thời gian qua chính là điều khoản thi hành trong trường hợp Syria không tuân thủ nghị quyết. Mỹ đã gây sức ép đòi đưa chương 7 của Hiến chương Liên Hợp Quốc vào bản dự thảo này để cho phép sử dụng vũ lực trừng phạt Syria. Tuy nhiên nỗ lực này của Mỹ đã vấp phải sự phản đối quyết liệt của Nga.

Để giành được sự ủng hộ của Nga với nghị quyết này, Mỹ và phương Tây đành phải nhượng bộ từ bỏ điều khoản trừng phạt bằng sức mạnh quân sự hoặc cấm vận nếu Syria không tuân thủ nghị quyết.

Thanh sát viên vũ khí hóa học của Liên Hợp Quốc tại Syria

Thay vào đó, bản dự thảo nghị quyết này nói rằng Hội đồng Bảo an sẽ họp lại và xem xét áp dụng Chương 7, tuy nhiên việc này lại phải đòi hỏi Hội đồng Bảo an đưa ra một nghị quyết khác, và Nga vẫn có thể tiếp tục sử dụng quyền phủ quyết.

Mặc dù vậy, Bộ Ngoại giao Mỹ vẫn coi thỏa thuận này là một “bước đột phá”. Đại sứ Mỹ Power nói: “Nga đã nhất trí ủng hộ mạnh mẽ nghị quyết này nhằm gia tăng sức ép của cộng đồng quốc tế lên chế độ Syria để đảm bảo loại trừ kho vũ khí hóa học của nước này.”

Tối hôm thứ Năm, các thành viên thường trực đã đưa bản dự thảo nghị quyết này cho các thành viên khác trong Hội đồng Bảo an để tổ chức biểu quyết vào thứ Sáu hoặc sang tuần sau. Với sự ủng hộ của 5 thành viên thường trực, dự kiến nghị quyết này sẽ dễ dàng được thông qua tại Hội đồng Bảo an.