Những điều cần cẩn thận khi dùng thuốc để tránh gan nhiễm mỡ

Thuốc giúp điều trị bệnh và hỗ trợ cho sức khoẻ, tuy nhiên, dùng thuốc không đúng cách cũng gây ra các tác hại không ngờ tới, thậm chí có thể gây ra gan nhiễm mỡ.

Nhắc đến bệnh gan nhiễm mỡ, ai cũng cho rằng nguyên nhân là do chúng ta tiêu thụ quá nhiều chất béo dẫn đến lượng mỡ trong gan vượt quá mức cho phép. Thực tế, đó chỉ là một nguyên nhân mà thôi. Bên cạnh đó còn có nguyên nhân khác mà nếu không nói ra thì rất ít người trong chúng ta biết tới - đó là: Do thói quen dùng các loại thuốc.

Thuốc điều trị có thể gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ

Thuốc cũng là sản phẩm có tính hai mặt, bên cạnh hiệu quả điều trị là những tác dụng phụ. Với một số thuốc, tác dụng phụ không chỉ dừng lại ở những phản ứng bên ngoài cơ thể mà còn dẫn đến nguy cơ phát triển bệnh, kể cả tình trạng gan nhiễm mỡ, điển hình là một số loại thuốc điều trị dưới đây:

- Nhóm glucocorticoid (prednisolon, dexamethason..)

Corticoid hay Glucocorticoid là một trong những hormone được tổng hợp tại tuyến vỏ thượng thận, trong đó quan trọng nhất đó là cortisol. Liệu pháp corticoid dựa trên tác dụng sinh học của các thành phần glucocorticoid tổng hợp để áp dụng trong lĩnh vực điều trị nhằm mục đích kháng viêm, chống dị ứng và ức chế miễn dịch.

Tuy nhiên, các loại thuốc nhóm Glucocorticoid (điển hình là 2 loại thuốc chống viêm, dị ứng prednisolon, dexamethason) nếu được dùng lạm dụng hoặc với liều cao có thể giải phóng nhiều các axit béo trong các mô mỡ, từ đó làm cho tình trạng gan nhiễm mỡ phát triển hoặc nặng hơn. Ngưng sử dụng các loại thuốc thuộc nhóm này sẽ giúp bệnh giảm nhẹ dần và khỏi.

- Thuốc Amiodaron - thuốc chống loạn nhịp tim

Thành phần amiodarone có trong thuốc Amiodaron là một hợp chất chuyển hóa chậm có áp lực cao với mô nên nhóm thuốc này được chỉ định trong một số trường hợp rối loạn nhịp tim.

Sử dụng thuốc Amiodaron có thể làm tăng nồng độ Aminotransferase trong huyết thanh. Nếu sử dụng kéo dài có thể gây ra tác dụng phụ là gan nhiễm mỡ dạng bọng lớn cùng những biến đổi lớn về các bệnh lý tương tự như bệnh viêm gan do rượu. Vì vậy, nếu dùng thuốc mà thấy có dấu hiệu tổn thương gan, cần dừng lại và tham khảo tư vấn của bác sĩ.

- Tetracycline - thuốc kháng sinh

Loại thuốc kháng sinh này ở dạng viên nén, có tác dụng tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn và được dùng phổ biến trong điều trị các bệnh như: Nhiễm khuẩn Chlamydia; Bệnh dịch hạch, dịch tả; Trong một số phác đồ trị H. pylori trong bệnh loét dạ dày tá tràng; Phối hợp với thuốc chống sốt rét như quinin để điều trị sốt rét do Plasmodium falciparum kháng thuốc...

Một trong những tác dụng phụ khi dùng Tetracycline là dẫn đến các bọng mỡ nhỏ trong gan, tăng khả năng phát triển gan nhiễm mỡ. Nếu bệnh nhân dùng thuốc càng nhiều thì mỡ trong gan càng tăng, ngưng dùng thuốc có thể cải thiện tình trạng này.

- Valproic acid- thuốc chống co giật

Ngoài ra, có một số loại thuốc khác cũng có thể gây ra tình trạng nhiễm mỡ ở gan như: Valproic acid- thuốc chống co giật (gây bất thường ở gan sau 2-4 tháng dùng thuốc, tạo điều kiện cho bệnh gan nhiễm mỡ phát triển); Thuốc chứa estrogen (thường sử dụng để ngừa thai), methotrexat (thuốc ức chế miễn dịch dùng trong điều trị các bệnh ung thư), perhexilin (thuốc điều trị những cơn đau thắt ngực) và những loại thuốc có thể gây độc cho tế bào gan: thuốc chống lao, thuốc kháng virus, thuốc hạ sốt, giảm đau, thuốc kháng giáp tổng hợp,…

Một số lưu ý khi sử dụng thuốc tránh gây bệnh gan nhiễm mỡ

Bất cứ loại thuốc nào khi được đưa vào cơ thể đều phải trải qua quá trình chuyển hóa ở gan nên ít nhiều sẽ ảnh hưởng đến gan, tùy thuộc vào thành phần cấu tạo của thuố và liều lượng. Sử dụng các loại thuốc gây tổn thương gan trong thời gian dài còn có thể gây xơ gan, thậm chí là ung thư gan. Vậy nên, khi dùng thuốc, dù với mục đích chữa bệnh hay tăng cường sức khỏe thì việc đầu tiên bao giờ cũng là xem xét xem nó có tác dụng phụ gì không, ảnh hưởng thế nào đến các cơ quan khác trong cơ thể, đặc biệt là ở gan.

Để dùng thuốc an toàn, hạn chế nguy cơ gây gan nhiễm mỡ, bạn cần ghi nhớ những lưu ý sau:

- Không tự ý mua thuốc: Bác sĩ là người nắm rõ hơn bệnh nhân những thành phần, công dụng, tác dụng phụ của các loại thuốc. Và khi kê đơn thuốc cho bệnh nhân, bác sĩ sẽ cân nhắc thuốc đó có phù hợp thế nào với từng bệnh nhân. Điều này không những sẽ đem lại hiệu quả chữa bệnh mà còn giảm thiểu nguy cơ ảnh hưởng đến gan. Nếu người bệnh tự ý mua thuốc, sẽ không biết loại thuốc đó có ảnh hưởng như thế nào đến gan, khi dùng sẽ rất nguy hiểm.

- Dùng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ: Có những loại thuốc lại có thể ảnh hưởng đến gan, với những người có chức năng gan kém thì điều này càng nguy hiểm, dễ dẫn gan nhiễm mỡ và mức độ nguy hiểm cũng tùy thuộc vào liều lượng sử dụng. Vì vậy, nếu buộc phải sử dụng các loại thuốc có ảnh hưởng đến gan, bạn nên tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ về liều lượng và thời gian sử dụng đồng thời theo dõi sức khỏe gan định kỳ để tránh những hậu quả đáng tiếc.

- Dùng thêm sản phẩm baỏ vệ sức khỏe, hỗ trợ gan: Đôi khi việc dung thuốc điều trị bệnh là không tránh khỏi, để việc điều trị bệnh được nhanh chóng và dễ dàng hơn, các sản phẩm tăng cường chức năng thường được cân nhắc sử dụng. Tuy nhiên khi chọn lựa cần chú ý đến nguồn gốc, xuất xứ của sản phẩm. Nên ưu tiên chọn những sản phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên, có thử nghiệm lâm sang từ những công ty dược lớn uy tín.