Giải mã Del Potro

Vì sao Del Potro chưa “ăn” Masters và cũng chưa lọt vào tới chung kết Grand Slam kể từ lần bất ngờ chiến thắng US Open 2009?

Khi Del Potro suýt thắng Djokovic

Phải cho tới khi đã rời London rồi Del Potro mới biết anh đã thua trận bán kết Wimbledon 2013 trước Djokovic trong một điều kiện thi đấu, rằng anh đã bị đối thủ qua mặt bằng việc xỏ một đôi giày thửa. Nếu như giày của Del Potro (do Nike sản xuất) chỉ có gai nằm ở dưới đế, thì giày của Djokovic có gai tràn cả sang hai bên mép của má trong và ngoài.

Quy định của giải ghi rõ giày thi đấu ở Wimbledon chỉ có thể được gắn gai ở đế giày, chứ không thể “mọc lên” ở những vị trí khác.

Có thể BTC Wimbledon đã chỉ phát hiện ra điều đó sau trận bán kết, hoặc cũng có thể một phần vì người cũng vào chung kết còn là tay vợt chủ nhà Andy Murray với sứ mệnh kết thúc gần 80 năm chờ đợi, nên họ đã buộc Djokovic phải cạo bỏ những chiếc gai ở hai mép giày trước khi anh bước vào trận chung kết.

Nhưng có một sự thật hiển nhiên là Djokovic đã không đi giày phạm quy trong cả chặng đường trước đó (bao gồm cả trận tứ kết với Tomas Berdych).

Liệu bao giờ Del Potro mới lại giành Grand Slam?

Và sự thật rõ ràng là trong trận bán kết kinh điển đó, Djokovic với đôi giày thửa đã di chuyển thoải mái, xoạc người hết cỡ và đã có vài lần nằm sân nhưng không một lần nào anh trượt chân ngoài ý muốn dù cho tiền sử lật cổ chân còn ám ảnh. Còn Del Potro lại trượt chân trong một tình huống di chuyển chéo khá đơn giả để cứu một pha bóng ra mang.

Trên tất thảy sự thật cũng rất hiển nhiên mà người viết muốn nói tới ở đây là trong điều kiện thi đấu thiếu công bằng ấy, Del Potro đã chỉ thua Djokovic trong gang tấc sau khi anh trình diễn một thứ tennis gợi nhớ lại những gì anh đã làm được trong trận chung kết US Open 2009 để đánh bại Roger Federer, người trước đó có 5 năm liên tục vô địch. 

Cú thuận tay số 1 thế giới

Ở trận chung kết Washington ATP 500, Citi Open 2013 vừa kết thúc hôm Chủ nhật, Del Potro lại cho mọi người thấy thứ tennis đó khi đánh bại John Isner sau ba set. Đó là giải đấu đầu tiên của tay vợt người Argentina kể từ sau Wimbledon, một sự chuẩn bị cho mùa sân cứng và mọi ngả đường đều dẫn về New York cuối tháng Tám này.

Có hai pha bóng mang tính bước ngoặt của trận đấu là khi Isner đã tràn lưới tấn công bằng những cú smash thì Del Potro đã đáp trả bằng hai cú thuận tay đè bóng nhanh tới mức Isner không kịp mở vợt mà phải lắc người qua một bên để tránh nguy hiểm.

Từ đấy Del Potro bắt đầu bẻ lại game giao bóng của Isner và đều đặn trong các game đấu, anh tung ra các cú thuận tay có tốc độ lên tới 150kmh với điểm rơi là ở hai góc chữ A phía cuối sân.

John Isner sau trận đấu ấy nói rằng cú thuận tay của Del Potro hiện nay có mức hủy diệt đáng sợ nhất trong thế giới ATP. Isner không quá lời.

Cú thuận tay của Del Potro có sức mạnh khủng khiếp

Cầm vợt ở tư thế số 3 kinh điển (Estern grip), Del Potro có thể tung ra những cú bóng bạt khủng khiếp bằng việc dồn toàn bộ cơ thể vào trái bóng cùng với lực của cổ tay giúp vợt tăng tốc ở giai đoạn bóng và mặt vợt chuẩn bị tiếp xúc với nhau.

Cú running forehand chéo sân của Del Potro uy lực tới mức, anh biến nó thành cơ hội tấn công trở lại đối thủ ngay khi bị khai thác khoảng trống sau một hồi bị ép trái. Khi Djokovic, người có khả năng di chuyển và sức chịu đựng phi thường cũng bối rối, thì việc John Isner, người bị chi phối khá nhiều bởi thân hình đồ sộ của mình khi di chuyển đổi hướng gặp khó khăn là điều tất yếu.

Chưa hết, Del Potro giờ đây còn biết kết hợp khá khéo léo với cú thuận tay bóng xoáy để đôi công với mức độ an toàn khá cao chờ thời cơ dứt điểm.

Và nó là sự hoàn chỉnh tới mức lý tưởng để anh có thể thi triển lối đánh một – hai kinh điển: giao bóng gây sức ép rồi dứt điểm ngay sau khi đối phương trả giao bóng.

Toàn diện về kỹ chiến thuật

Suốt hơn một tuần ở Washington, Del Potro làm cho những người hâm mộ anh kinh ngạc với khả năng thực hiện cú trái tay như một cái máy bắn bóng: Cứ bốn đường bóng chéo sân là anh lại tung ra một cú dọc dây. Tỉ lệ chính xác của bài tập giản đơn nhưng cực kỳ hiệu quả này lên tới hơn 90%. Và thời lượng anh dành cho bài tập ấy thậm chí còn nhiều hơn cả cú thuận.

Đó là sự chuyển biến đáng kể so với ba năm trước, khi Del Potro nói rằng anh thường chỉ chú ý tới cú thuận tay vì nó chiếm từ 70-80% tổng số các đường bóng trong mỗi trận đấu.

Tennis đã đổi thay, và quan trọng hơn, Del Potro đã có nhiều kinh nghiệm hơn ở tuổi 25 và đang trải qua năm thứ chín của sự nghiệp chuyên nghiệp (từ 2005).

Sự xuất hiện của Nadal – người khai thác triệt để nhất lối đánh nhồi trái trong lịch sử môn thể thao này, và tấm gương hoàn thiện của Federer – nạn nhân của Nadal, và Djokovic – người đã biết dùng cú trái để hóa giải cú thuận tay của Nadal, đã cho Del Potro một góc nhìn mới về sự cần thiết phải hoàn thiện.

Trận chung kết với Isner, Del Potro đã kết thúc match point bằng một cú trái chéo sân tự tin tới mức, những ai đã theo dõi anh trong suốt một tuần trước có thể đọc trước được rằng trận đấu sẽ khép lại ngay khi Isner cài bóng sang trái.

Del Potro đang cố gắng hoàn thiện cú trái

Nhưng điều khiến Del Potro hài lòng với chính bản thân anh hơn cả là ở sự linh hoạt trong cách trả giao bóng. Anh đôi khi lùi sâu tới sát khán đài, lấy cả vị trí của trọng tài dây để trả các cú giao bóng có tốc độ thường xuyên trong khoảng 220kmh của đối thủ, rồi lại đứng ôm sân và tràn vào trong đè bóng khi đọc trước được cú kick serve. Isner chỉ có sáu cú ace trước Del Potro trong khi ở bán kết trước đó, anh có 29 cú ace cũng sau ba set.

Vẫn chưa đủ cho Grand Slam thứ hai

Del Potro mới chỉ có 15 danh hiệu vô địch, trong đó ngoài US Open 2009 là một bộ sưu tập các giải đấu ATP 500 và 250. Riêng Washington đã đóng góp cho anh ba chiếc cúp trong số đó (hai lần trước 2008, 2009).

Việc chưa từng vô địch một giải Masters 1000 trong khi anh chơi tốt nhất trên mặt sân cứng là hạn chế rất lớn đối với Del Potro. Trận chung kết ở Indian Wells 2013 với Nadal là lần anh đến gần nhất với một danh hiệu Masters.

Nếu so với các tay vợt nằm ngoài nhóm Big 4 đã từng vô địch Masters 1000 trong những năm gần đây như Ferrer, Berdych, Ljubicic…, Del Potro hầu như không thua kém, thậm chí vượt trội ở một số kỹ năng.

Những thông số ấy cho thấy Del Potro có vấn đề về việc xây dựng lịch thi đấu, lựa chọn mục tiêu, và điều quan trọng nhất là nền tảng thể lực của anh là một hạn chế lớn khi so với Nadal, Djokovic và từ 2012 có thêm Murray.

Trong khi cả ba nhà đương kim vô địch Grand Slam hiện thời đều có khả năng chơi ít nhất hai trận năm set qua hai vòng liên tiếp thì đó lại là dấu hỏi lớn với Del Potro.

Ở Washington mới đây, chỉ có chưa đầy 20 tiếng sau trận bán kết nên Del Potro đã rất uể oải trong set đầu rồi mới bắt nhịp tốt hơn trong set hai. 

Ở Indian Wells, Del Potro nếu có thể lực tốt hơn đã không thua Nadal trong trận chung kết kéo dài ba set sau khi đã bị vắt sức rất nhiều ở bán kết với Djokovic (cũng kéo dài ba set).

Năm 2009, Del Potro vô địch US Open sau khi đánh bại Federer trong trận chung kết kéo dài năm set là nhờ ở vòng bán kết anh thắng Nadal 3-0 mà chỉ thua cả thảy sáu game.

Thế nên, muốn nếm mùi vô địch Masters 1000 và vô địch Grand Slam thêm ít nhất một lần nữa, Del Potro phải cải thiện thể lực.

Rogers Cup, Cincinnatti – hai Masters quan trọng đã và đang chuẩn bị diễn ra ở Bắc Mỹ và cả US Open nữa, có lẽ là chưa kịp.