Wave Alpha - chiếc xe số giá rẻ nhất từ Honda nhưng ngay từ khi sinh ra đã mang trong mình một sứ mệnh lịch sử với sự tồn tại và phát triển của nhà sản xuất Nhật Bản trên thị trường Việt Nam.
Hãy cùng quay lại những năm 2000, khi đó Honda đã vào nước ta khoảng 4 năm, và được người dùng ưa chuộng với các mẫu xe số như Dream, Future...Tuy nhiên tất cả đều có mức giá bán tới 30 triệu đồng, được coi là "kim vàng giọt lệ", là tài sản đáng giá cả ngôi nhà mà không phải ai cũng có điều kiện để mua. Trong khi đó, sự khao khát của một bộ phận không nhỏ của tầng lớp trung lưu về một chiếc xe máy vẫn chưa được thỏa mãn khiến thị trường xe máy bị có một khoảng trống rất lớn - xe máy giá rẻ.
Và rồi những chiếc xe máy giá rẻ từ Trung Quốc, đơn cử như chiếc Dream Lisohaka, với thiết kế y hệt Honda Dream của Nhật Bản, nhưng mức giá chỉ 12 triệu đồng đã nhanh chóng có được sự chấp nhận của người tiêu dùng. Không chỉ Lisohaka Dream, rất nhiều mẫu xe máy từ các hãng không tên tuổi từ Trung Quốc với việc nhái hoàn toàn thiết kế từ Honda, Yamaha và mức giá chỉ bằng 1/3 bản chính đã nhanh chóng đẩy nhà sản xuất Nhật Bản từ vị trí tiên phong tới bờ vực của sự phá sản. Trước tình thế cấp bách đó, Honda tập trung mọi nguồn lực để chiến đấu "một mất một còn" với xe máy giá rẻ từ Trung Quốc, và Honda Wave Alpha ra mắt.
Gọi Wave Alpha đời đầu là Wave lốc đen đơn giản bởi vì lốc máy có màu đen. Thời đó, do chưa có nhiều xe máy cũng như đời xe nên người ta phân biệt các đời dựa vào màu tem, hoặc màu lốc. Đơn cử như Dream tem lửa là Dream đời 1995, hoặc ở đây là Wave Alpha lốc đen chính là Wave Alpha đời 2002.
Được trang bị động cơ 97cc đi kèm hộp số tròn 4 cấp, Honda Wave Alpha "lốc đen" được fan đánh giá là "êm như hơi thở" sau hàng chục năm vẫn giữ được độ khỏe và tiết kiệm xăng. Về thiết kế, Wave Alpha giữ gần như toàn bộ thiết kế của các dòng Wave 100cc từ Thái Lan, tuy nhiên được cải thiện để mang tới vẻ thể thao hơn và phù hợp với điều kiện đường xá tại Việt Nam.
Với giá bán chỉ 11.2 triệu đồng, Wave Alpha phá vỡ mọi quy tắc về giá của Honda, và rẻ hơn rất nhiều mẫu xe máy từ Trung Quốc nên đã nhanh chóng hút khách. Theo thống kê, ngay tháng đầu tiên sau khi ra mắt, Wave Alpha đã bán được 15,900 chiếc. Những tháng sau đó, doanh số tăng lên gấp đôi, hơn 30,000 chiếc mỗi tháng và không ngừng gia tăng. Phải nói thêm rằng, Honda không phải chịu lỗ khi đưa ra mức giá rẻ như vậy, mà mức giá của Wave Alpha rẻ là do nó không phải là dòng xe hoàn toàn mới nên không cần đầu tư dây chuyền sản xuất mới, đồng thời đạt tỷ lệ nội địa hóa lên tới 50% nên tổng chi phí sản xuất được rút gọn rất nhiều.
Với sự xuất hiện của Wave Alpha, các mẫu xe máy từ Trung Quốc vốn vẫn bị kêu ca bởi độ bền kém, và tốn xăng đã nhanh chóng đi vào ế ẩm và gần như không tồn tại được trên thị trường khi mà Honda đưa tới các bản cập nhật cao hơn từ các thế hệ Wave Alpha về sau.
Chỉ sau đó chưa đầy 1 năm, Honda tiếp tục trình làng Wave Alpha đời 2003 với việc bổ sung màu sắc mới, sử dụng tem xe mới đồng thời gương chiếu hậu được thiết kế lớn hơn và ống xả kiểu dáng thể thao hơn. Mức giá bán của Honda Wave Alpha 2003 là 12,900,000 đồng.
Năm 2004, Honda giới thiệu Wave @+ với 3 màu sắc gồm nâu, xanh lục và xanh đậm. Mẫu xe này vẫn giữ động cơ của thế hệ Wave Alpha đời 2002, tuy nhiên các bộ phận như khung xe, giảm xóc và lốp xe được tăng độ cứng để phù hợp cho nhiều mục đích sử dụng xe. Do đó, Wave Alpha + 2004 có khối lượng nặng hơn và dung tích bình xăng lớn hơn. Giá bán lẻ của Honda Wave Alpha + cũng tăng một chút so với Wave Alpha tiêu chuẩn, ở mức 13,300,000 đồng.
Cùng năm, Honda cũng đưa tới 2 màu mới cho Wave Alpha tiêu chuẩn với màu đỏ và vàng, mang tới cho người dùng, đặc biệt là các bạn trẻ thêm những sự lựa chọn.
Không dừng ở thị trường trong nước, năm 2004, Honda Việt Nam cũng xuất khẩu hơn 50,000 Wave Alpha ra thị trường nước ngoài, cho thấy dòng xe có tầm cỡ quốc tế. Tính tới cuối năm 2004, Honda đã bán ra tổng cộng gần 1 triệu chiếc Wave Alpha kể từ khi ra mắt cuối năm 2002. Và nó cũng là mẫu xe có doanh số tốt nhất của Honda trên thị trường bấy giờ.
Để đáp ứng tốt hơn nhu cầu từ phía người sử dụng, cuối năm 2004, Honda cũng trình làng Wave ZX với trang bị tương tự Wave Alpha nhưng bổ sung phanh đĩa để mang tới sự an toàn hơn cho người sử dụng. Wave ZX sau này được đổi tên thành Wave RS và cũng đã trở thành một trong những mẫu xe máy ăn khác mới từ Honda.
Năm 2006, cùng với việc giới thiệu Honda Future Neo, Honda trình làng Wave Alpha thế hệ mới. Wave Alpha 2006 vẫn giữ nguyên động cơ và có một số cải tiến bên ngoài như sử dụng bóng đèn pha halogen mới, cốp xe được cải tiến dạng U-box để mang tới không gian chứa đồ tốt hơn cho người sử dụng. Giá bán của Honda Wave Alpha 2006 vẫn giữ mức 12,900,000 đồng.
Tháng 6/2013, Honda trình làng Wave Alpha 2013 hoàn toàn mới. Vẫn giữ động cơ 4 kỳ xy lanh đơn 100cc như thế hệ trước nhưng hãng lần đầu đưa công nghệ Kiểm soát hơi xăng EVAPO giúp giảm tối đa sự phát tán hơi xăng ra không khí. Đây cũng là chiếc xe số đầu tiên mà Honda áp dụng công nghệ EVAPO.
Bên cạnh đó, xe cũng sử dụng hệ thống tem xe mới, sử dụng đèn halogen phản xạ đa chiều mang tới khả năng chiếu sáng tốt hơn và xa hơn. Giá bán lẻ của Honda Wave Alpha 2013 cũng tăng lên mức 16,990,000 đồng.
Các thế hệ Honda Wave Alpha 2014-2016 không có thay đổi ngoại trừ việc đưa vào những màu sắc mới. Trong giai đoạn này, mặc dù Wave Alpha vẫn giữ vai trò "gà đẻ trứng vàng" của Honda nhưng những dấu hiệu từ thị trường cho thấy người tiêu dùng đang ngày càng không mặn mà với mẫu xe số này.
Thiết kế không thay đổi, động cơ 100cc khá yếu so với phần lớn các xe máy khác trên thị trường. Từ năm 2016, đặc biệt là nửa cuối năm, doah số xe máy Honda Wave Alpha liên tục giảm, mặc dù các đại lý đã đưa ra những mức giá khuyến mãi với mức giá rẻ hơn từ 2-3 triệu đồng so với trước nhưng tình hình vẫn không khả quan.
Đứng trước nguy cơ bị "hỏng ăn" Honda đã đưa tới kế hoạch nâng cấp Wave Alpha, và chiếc Wave Alpha 110cc ra mắt.
Tròn 15 năm sau ngày Wave Alpha ra mắt, Honda đưa tới bản nâng cấp hoàn toàn cho "con cưng" của mình - Honda Wave Alpha 110cc.
Cấp sức mạnh cho xe là khối động cơ 109.1cc 4 lỳ, 1 xy lanh làm mát bằng không khí, công suất tối đa đạt 8.2 mã lực và mô-men xoắn cực đại đạt 8.44 Nm. Ngoài ra, động cơ cũng được cải thiện để đáp ứng chuẩn khí thải EURO 3.
Thế hệ Honda Wave Alpha 2017 cũng được cải thiện về mặt thiết kế để mang tới cho người dùng dàn áo gọn nhẹ và thanh thoát, đồng thời kiểm soát sự rung lắc của tay lái. Honda Wave Alpha cũng có những thay đổi về cụm đồng hồ, đèn chiếu hậu, yên xe...tất cả mang tới cho người sử dụng một chiếc xe số nhỏ gọn, linh hoạt đáp ứng nhu cầu đa dạng từ người sử dụng.
Giá bán của Honda Wave Alpha 2017 cũng được đề xuất ở mức 17,800,000 đồng, cao nhất từ trước tới nay nhưng vẫn là mẫu xe máy giá rẻ nhất từ Honda và mang tới cho người sử dụng một trong những lựa chọn tuyệt vời nhất trong tầm giá dưới 20 triệu đồng. Ngay sau khi ra mắt, Wave Alpha lại chiếm lĩnh vị trí số 1 thị trường với doanh số liên tục trên 35,000 xe mỗi tháng.
Năm 2019, và hiện tại là ở giữa năm 2020, Honda Wave Alpha 110 vẫn chưa có những bản cập nhật mới đặc biệt ngoại trừ việc đưa ra những màu sắc mới. Tuy nhiên, rõ ràng với những gì được trang bị Honda Wave Alpha vẫn đáp ứng tối nhu cầu của đại đa số người sử dụng. Bằng chứng là trong nhiều năm liền, Wave Alpha luôn đứng số 1 trên thị trường về doanh số bán ra, năm 2019 có gần 500,000 chiếc Honda Wave Alpha được bán ra. Và những tháng đầu năm 2020 dưới sự tác động của đại dịch Covid-19, hàng loạt nghành kinh tế bị trì trệ nhưng Honda Wave Alpha vẫn giữ vị trí là xe máy bán chạy nhất tại Việt Nam với gần 12000 chiếc bán ra trong tháng 4/2020.
Trải qua gần 20 năm có mặt trên thị trường Việt Nam, với những thăng trầm của nền kinh tế, Honda Wave Alpha vẫn tiếp tục là người bạn đồng hành của nhiều người dân Việt Nam. Từ các bạn sinh viên được bố mẹ tặng như một món quà đỗ đại học, tới những nhân viên văn phòng lần đầu mua được xe bằng công sức lao động của mình. Mặc cho ngày càng nhiều các mẫu tay ga với nhiều trang bị hiện đại và mức giá ngang ngửa xe hơi thì những chiếc Wave Alpha với giá rẻ, bền bỉ, tiết kiệm xăng và dễ sửa chữa vẫn tiếp tục len lỏi tới mọi ngóc ngách con phố, đường quê để phục vụ cuộc sống của người dân Việt Nam.
Mộc Lam