Giáo dục thực chất không nhìn vào số lượng "gà nòi"

Chỉ số OECD gây tranh cãi?

Tờ Tes.co.uk mới đây dẫn lại bảng xếp hạng chất lượng giáo dục toàn cầu lớn nhất thế giới của OECD. Theo Tes.co.uk bình luận, trình độ về các kỹ năng cơ bản trong các môn học mà OECD đánh giá, gồm toán và khoa học, có liên quan tới sự đo lường hiệu suất kinh tế quốc gia.

Theo ông Andreas Schleicher, Giám đốc giáo dục của OECD, sự so sánh lần này về chất lượng giáo dục chính là “chuẩn đo về chất lượng giáo dục toàn cầu đích thực đầu tiên”. Kết quả mà OECD đưa ra được nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam tranh luận sôi nổi. Nhiều ý kiến cho rằng nếu so chỉ số mà OECD đưa ra với thực trạng giáo dục cũng như việc làm tại nước bản địa thì dường như lý thuyết của OECD vẫn còn xa vời so với thực tế. Các lập luận phản biện cho rằng toán và khoa học đúng là những môn cơ bản quan trọng nhưng chính sách học “nhồi nhét” của một số quốc gia tại châu Á không mang lại cho HS sau độ tuổi 15 các nền tảng căn bản về kỹ năng sống và sự tự giác, theo đuổi việc học. Áp lực từ trường lớp, thầy cô, chương trình giáo khoa và thành tích xếp hạng chính là động lực khiến các em phải nỗ lực học toán thật tốt thay vì được cung cấp các điều kiện để có thể phát triển một cách tự nhiên về tư duy. Bằng chứng quan trọng cho thấy tại một số quốc gia có chỉ số xếp hạng cao nhưng tỉ lệ thất nghiệp vẫn còn là vấn đề nan giải.
 

                                                                                                NGỌC NHƯ

TS NGUYỄN CAM, Giám đốc Trung tâm Công nghệ dạy học thuộc Viện Nghiên cứu giáo dục, ĐH Sư phạm TP.HCM:

Chúng ta trả giá quá đắt để có thứ hạng cao về giáo dục

Đau lòng mà nói để có kết quả xếp hạng cao như vậy, cái giá chúng ta phải trả lại quá đắt. Chúng ta phải hy sinh dường như cả tuổi thơ của con em, phải hy sinh quá nhiều năng lực của toàn bộ hệ thống, làm hao mòn toàn bộ sức lực và trí tuệ của con em. Các em phải học như hành xác, không có thời giờ để vui chơi, tư duy, rèn luyện các khả năng khác về đức, trí, thể, mỹ nữa. Phần lớn các em học vì điểm số, vì thi cử như nhai lại kiến thức chứ không phải sáng tạo. Cuối cùng thì cách đánh giá của chúng ta bây giờ cũng chỉ chú trọng vào kiến thức, kết quả học sinh học môn đó có cao hay không.

Theo tôi, trường học chỉ nên là nền tảng thôi, mà đã là nền tảng thì không nên bắt các em học quá nhiều, chỉ cần trang bị kiến thức cơ bản, phương pháp luận và hình thành tư duy khoa học logic cho các em. Những em nào có khả năng đam mê sẽ có phương thức dạy, giáo trình học khác hơn để có cách dạy riêng. Nếu chúng ta làm tốt những điều đó thì sẽ giải quyết được rất nhiều vấn đề tồn tại sâu xa hiện nay trong xã hội như bạo lực học đường, bạo lực gia đình, vô cảm,…

Giáo dục của chúng ta xếp vị trí nào với thế giới không quan trọng nhưng chúng ta phải thực sự nhìn nhận lại, đổi mới tổng thể, giải quyết một cách vĩ mô và toàn diện hơn. Đừng chờ đợi thời gian, đừng chờ đợi một mô hình hoàn chỉnh mà thấy cái gì cần làm, cần thay đổi thì phải làm một cách tập trung và mạnh mẽ.

                                                                                           PHẠM ANH ghi

GS-TSKH VŨ MINH GIANG, ĐH Quốc gia Hà Nội:

Nếu xứng hạng 12 thì còn cải cách giáo dục làm gì!

Bây giờ đổi mới căn bản toàn diện giáo dục mình phải chuyển từ một nền giáo dục tiếp cận nội dung hướng sang nền giáo dục dạy HS về phương pháp, kỹ năng. Bởi thời buổi ngày nay HS có thể học ở bất cứ đâu, bất cứ thời điểm nào và học suốt đời.

Thứ nữa là phải dành thời gian dạy HS các kỹ năng khác, dạy lý tưởng cuộc sống rồi quan hệ xã hội, rèn người. Hiện nay ta rất ít chú ý đến điều này. Với ý nghĩa đó, tôi có thể nói ngay nền giáo dục của chúng ta phải tiến rất mạnh, rất nhanh mới đuổi kịp được thế giới, nếu không nói là đang lạc hậu.

Tôi cho rằng không phải ngẫu nhiên mà Trung ương Đảng khóa 8 phải ra hẳn một nghị quyết về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục đâu. Bởi vì nền giáo dục của chúng ta đang trì trệ thì chúng ta phải cải cách. Còn chúng ta đang tiên tiến, đứng thứ 12 thế giới thì làm gì chúng ta phải cải cách, mà thậm chí SV các nước còn đến Việt Nam theo học.

                                                                                              HUY HÀ ghi

Ông NGUYỄN KHẮC THÀNH ĐẠT, nguyên Phó Tổng Giám đốc điều hành Công ty Bảo hiểm Prudential Việt Nam, Tổng Giám đốc Công ty Đào tạo NLP (lập trình ngôn ngữ tư duy) Tâm Thức Mới:

Có khoảng cách rất lớn giữa đào tạo và làm việc

Có khoảng cách rất lớn giữa chất lượng đào tạo và nhu cầu thực tế. Thế hệ trẻ nói chung bây giờ bên cạnh vấn đề chưa có kinh nghiệm làm việc, các bạn còn thiếu kỹ năng xử lý tình huống, thiếu tư duy phản biện, thiếu khả năng ứng dụng thực hành. Trừ những người rất giỏi, bứt phá lên, tự học hỏi trải nghiệm và phát triển bản thân, còn thì các doanh nghiệp phải tốn nhiều thời gian đào tạo bổ sung.

Chẳng hạn như các thí sinh thi vào chương trình quản trị viên tập sự của công ty chúng tôi, cũng có những người rất giỏi nhưng đó chỉ là con số rất ít được lựa chọn. Và đáng buồn là trong số rất ít đó, hầu hết là những người đi du học nước ngoài về. Phỏng vấn yêu cầu các em nói thì nhiều em lại nói theo lý thuyết chưa cập nhật, hỏi đến thực tế thì các em chỉ nói chung chung. Khi đặt các em vào tình huống cụ thể của công việc để ứng xử, giải quyết thì các em chịu thua. Lỗi ở nền giáo dục một phần, một phần nữa tôi nghĩ lỗi còn ở chính bản thân các em. Những gì nhà trường thiếu thì mình phải tự học, tự bổ sung, tự trải nghiệm.

Bà NGUYỄN THỊ THU GIAO, Giám đốc nhân sự Công ty Diageo Việt Nam:

Phần đông SV mới ra trường thiếu kỹ năng đối nhân xử thế


Tôi nhận thấy cái thiếu lớn nhất của số đông trong các lứa SV Việt Nam mới ra trường tìm việc là kỹ năng đối nhân xử thế. Đặc điểm chung mà tôi nhận thấy ở phần lớn các em là sự non nớt. Tôi đã và đang tiếp xúc với nhiều cá nhân ngoài 20 tuổi, có khi 25-26 tuổi mà chưa thực sự trưởng thành. Các em vào công ty mà lúng túng, không biết xưng hô sao cho đúng với mọi người. Các em thiếu tự tin trả lời và đặt câu hỏi cho người khác. Và trên hết, các em thiếu định hướng cho nghề nghiệp của mình. Chúng tôi từng vào các trường đại học săn người giỏi và nhận thấy chỉ có khoảng 10% SV thực sự biết mình muốn gì, sẽ làm gì. Còn lại thì học theo ý cha mẹ, nhiều SV học đến năm thứ 2, thứ 3 mới phát hiện ngành học không phù hợp.

Đáng nói là mặt bằng lao động ngày càng có sự sàng lọc, cạnh tranh quyết liệt. Chẳng hạn công ty tôi, ngoài SV Việt Nam tốt nghiệp các trường đại học trong nước, chúng tôi còn tuyển dụng SV du học về và cả người nước ngoài. Phỏng vấn một người ứng tuyển Việt Nam và một người nước ngoài sẽ thấy rất khác biệt. Không ít người trong số người nước ngoài ứng tuyển nói tiếng Việt rất giỏi, được trang bị kiến thức và kỹ năng mềm từ tấm bé mà nhận lương cũng chỉ ngang bằng người Việt thì chúng tôi đương nhiên sẽ chọn họ. Và giữa một người có kinh nghiệm làm việc đòi hỏi mức lương cao và một SV mới tốt nghiệp lương thấp, chúng tôi hầu như luôn chọn người có kinh nghiệm. Bởi vì tuyển dụng người chưa có kinh nghiệm, chúng tôi lại phải mất thêm một người dạy và quản lý.