Đẳng cấp giàu nghèo giới cầu thủ thời Covid-19

Cuộc sống của phần lớn các cầu thủ bóng đá bên ngoài giới ngôi sao thường không chắc chắn và rất khắc nghiệt.

Trận đấu giữa Manfsfields và Colchester United tại Giải hạng Ba Anh. Ảnh: Colchester

Họ nhận bất kể công việc làm chân tay nhằm có thêm thu nhập, từ nhân viên siêu thị, làm vườn, phụ bàn bếp hoặc chạy xe công nghệ... để đối phó với dịch Covid-19. Tuy nhiên, họ - những cầu thủ bóng đá hạng thấp ở châu Âu này, liệu có thể từ chối số tiền lớn trong vấn nạn dàn xếp tỉ số đang diễn ra hay không?

Bức tranh u ám của bóng đá châu Âu

Covid-19 khiến bóng đá châu Âu chịu ảnh hưởng nặng nề về mặt tài chính. Chỉ tính riêng trong năm 2020, ước tính tổng thiệt hại tại các giải vô địch quốc gia ở lục địa già lên tới 4,5 tỷ USD. Nếu như những giải đấu hàng đầu, các CLB lớn vẫn có thể duy trì hoạt động, nhóm các đội bóng hạng thấp thực sự đối mặt với vấn đề nan giải.

Theo các nghiên cứu của FIFPro (Hiệp hội Cầu thủ Chuyên nghiệp thế giới), cuộc sống của phần lớn các cầu thủ bóng đá bên ngoài giới ngôi sao thường không chắc chắn và rất khắc nghiệt.

Trong bóng đá nam, hơn 45% người chơi kiếm được dưới 1 nghìn USD/tháng. Hãy làm một phép so sánh nhỏ để thấy sự chênh lệch khủng khiếp đến mức nào. Theo đó, Lionel Messi nhận lương 9,1 triệu USD/tháng, tức gấp ít nhất 9,1 nghìn lần thu nhập của 45% số cầu thủ nhận được. Với bóng đá nữ, phần lớn người chơi được trả 600 USD/tháng.

“Thử hình dung tác động của Covid-19 tới đời sống cầu thủ như sau: Bạn có 1 nghìn USD, bạn đánh mất thì bạn sẽ trắng tay. Tuy nhiên, nếu bạn có 10 nghìn USD, bạn đánh mất 1 nghìn thì vẫn còn 9 nghìn USD. Tương tự, những cầu thủ hạng thấp, cầu thủ bóng đá nữ vốn thu nhập thấp, tích lũy gần như bằng không sẽ điêu đứng nếu không được trả lương. Ngược lại, giới siêu sao như Messi với tài khoản ngân hàng lên tới chín con số, giảm lương hay giảm thu nhập chẳng khiến họ nhíu mày”, tờ Dailymail viết.

Thực tế, thu nhập chính của các CLB hạng thấp tới từ bán vé trận đấu. Việc không được mở cửa đón khán giả khiến tình hình trở nên tồi tệ. Theo tờ Euronews, rất nhiều đội bóng đã không còn khả năng trả lương cho cầu thủ và tình trạng cắt giảm lương rất phổ biến ở châu Âu.

Tờ Dailymail tiết lộ, không ít CLB tại Tây Ban Nha phải sa thải nhân viên tạm thời trước thềm mùa giải 2020-2021. Tờ Aljazeera lại đưa thông tin, có khoảng 200 CLB khắp châu Âu lâm vào tình trạng phá sản.

Bức tranh toàn cảnh bóng đá châu Âu rõ ràng không hề hào nhoáng như những gì chúng ta vẫn chứng kiến tại Ngoại hạng Anh, La Liga, Serie A… nơi tập trung đa phần các CLB giàu có. Ở các hạng đấu thấp, cuộc sống của cầu thủ không hề dễ dàng khi bị cắt giảm thu nhập, thậm chí bị sa thải.

Chưa có thống kê nào về số người chơi phải từ bỏ công việc chơi bóng nhưng một điều chắc chắn phải làm shipper cho siêu thị để kiếm sống thời Covid-19, một bộ phận lớn các cầu thủ tại hạng thấp phải tìm công việc khác để mưu sinh.

Bán hàng trong siêu thị được xem là việc dễ làm nhất với họ. HLV thủ môn Tony Elliott, người từng làm việc cho hàng loạt CLB như: Birmingham City, Huddersfield Town và Cardiff City… không thể nghĩ rằng một ngày mình trở thành người chuyển hàng cho siêu thị.

“Tôi và nhiều cầu thủ khác đang làm công việc này, chúng tôi buộc phải tìm cách để tồn tại. Một số cầu thủ tôi biết nhận được cuộc gọi lúc nửa đêm và hôm sau họ không còn là người của CLB. Nhóm khác khá hơn, được trả một phần lương nhưng không đủ để duy trì cuộc sống, trả tiền thuê nhà và hàng tá hóa đơn”, Tony Elliott nói với Goal.

Tờ Goal tiết lộ thêm, một bộ phận không nhỏ các HLV, cầu thủ bắt đầu tập làm quen với kinh doanh online. Họ bán mọi thứ có thể để bù đắp thu nhập. Chưa dừng lại, các cầu thủ bị ảnh hưởng thu nhập còn tìm kiếm các công việc khác như đầu bếp, thợ làm vườn hoặc chạy xe công nghệ.

Xhakeri, một cầu thủ ở giải hạng 2 Albania dành thời gian tới cửa hàng ăn uống để làm thêm. Trước đây, anh có theo học một khóa đầu bếp và chưa bao giờ nghĩ có ngày công việc này giúp anh trang trải được cuộc sống gia đình. Mỗi giờ làm việc, anh kiếm được 50USD, không nhiều nhưng vô cùng quý giá giữa bối cảnh bị CLB nợ phần lớn lương trong thời gian qua.

Anthonessen, cầu thủ đang chơi ở giải hạng 3 Na Uy lại chọn việc làm vườn, tỉa cây cho các biệt thự. Anh đăng thông tin lên mạng xã hội và có khá nhiều khách hàng. “Việc này hiện là thu nhập chính của tôi và chẳng có gì phải xấu hổ khi tôi kiếm tiền một cách chính đáng”, Anthonesse quả quyết.

Lo ngại tỷ lệ dàn xếp tỉ số gia tăng

HLV Tony Elliott

Ở góc nhìn xa hơn, việc nhiều cầu thủ bị giảm hoặc cắt lương khiến các nhà điều tra lo ngại về khả năng tỉ lệ dàn xếp tỉ số tại các giải đấu hạng thấp sẽ gia tăng.

“Mối đe dọa của việc dàn xếp tỉ số luôn hiện hữu, nhưng đòn tấn công tài chính mà Covid-19 gây ra đối với bóng đá khiến mối đe dọa này tăng lên đáng kể. Hiện nay, tiềm ẩn sự cám dỗ lớn đối với hoạt động tội phạm tại các CLB đang gặp khó khăn về tài chính, nơi nhiều cầu thủ bị giảm lương hoặc không được trả lương”, ông David Lampitt, Giám đốc Điều hành quan hệ đối tác thể thao tại Sportradar, công ty chuyên theo dõi hoạt động dàn xếp tỉ số trên toàn thế giới nhận định.

Cũng theo ông David Lampitt, sẽ có hai hướng chính mà tội phạm cầm đầu các đường dây dàn xếp tỉ số nhắm tới: “Một là chúng dụ dỗ cầu thủ, những người vốn đang cạn kiệt túi tiền. Hai là chúng vung tiền thâu tóm các CLB nhỏ và lợi dụng danh nghĩa để tham gia hoạt động bán độ. Cần nói thêm, những kẻ tội phạm biết rằng dàn xếp tỉ số có nguy cơ bị truy tố thấp, đặc biệt là khi các trận đấu bóng đá không phải lúc nào cũng là trọng tâm của cơ quan thực thi pháp luật, nên nguy cơ bùng nổ nạn dàn xếp tỉ số là điều dễ hiểu”.

Trong khi đó tờ Eastlondon cho rằng, bóng đá toàn thế giới đều chịu tác động bởi dàn xếp tỉ số, nhưng trong thập kỷ qua, châu Âu và châu Á là hai khu vực bị ảnh hưởng nhiều nhất.

Trong lịch sử, các giải quốc nội hạng hai và hạng ba thường chứng kiến số trận đáng ngờ cao nhất. Những kẻ dàn xếp tỉ số có thể đưa ra những khoản thù lao hấp dẫn so với mức lương của cầu thủ hạng thấp. Hiện tại, do tác động của Covid-19, dàn xếp tỉ số càng dễ dàng thâm nhập vào các CLB, cầu thủ.

Cũng theo Eastlondon, các giải đấu hạng thấp, thậm chí giải trẻ thường thiếu các quy định chặt chẽ nên xuất hiện nhiều kẽ hở để tội phạm cá độ lợi dụng. Trong tình hình hiện tại, việc các CLB có thể làm là tìm thêm nguồn thu để đảm bảo thu nhập cho cầu thủ, đồng thời giáo dục và phòng ngừa để giúp cầu thủ không bị cuốn vào guồng quay dàn xếp tỉ số.

Hãy cứu các hạng đấu nhỏ

“Chúng ta đang sống trong một thế giới bóng đá mà chủ yếu mọi nguồn lực đều tập trung vào những đội bóng lớn, giải đấu hàng đầu. Ở Anh và nhiều nước châu Âu, các giải hạng dưới đang chết dần. Ngoại hạng Anh sẽ tồn tại và phát triển nhưng đừng quên có tới 65/92 đội hạng dưới thường xuyên thua lỗ, nợ lương cầu thủ.

Và nếu tiếp tục phải chơi bóng trong tình trạng không khán giả, họ sẽ không thể trụ vững. Những nhà quản lý bóng đá phải suy nghĩ lại, làm thế nào chúng ta có thể giúp những CLB này tồn tại. Chúng ta cần một đội ngũ ưu tú nhưng cũng cần các giải hạng dưới để giúp cầu thủ trẻ có cơ hội rèn luyện”, ông Arsene Wenger, Giám đốc Phát triển Bóng đá toàn cầu của FIFA nhìn nhận.

Nguồn: [Link nguồn]Nguồn: [Link nguồn]