Vì sao khó khẳng định cá ở miền Trung “ăn được chưa”?

Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm cho biết, nếu đầu tháng 9 công bố kết quả xét nghiệm thủy hải sản vẫn chưa đạt các chỉ số an toàn, Bộ Y tế vẫn tiếp tục khuyến cáo người dân chưa nên sử dụng.

Ngành y tế vẫn đang tiếp tục theo dõi chất lượng thủy hải sản miền Trung. 

Ngày 24/8, Bộ Y tế công bố các kết quả xét nghiệm mẫu thủy hải sản lấy vào tháng 7 và tháng 8 tại 4 tỉnh miền Trung gồm: Quảng Bình, Quảng Trị, Hà Tĩnh, Thừa Thiên - Huế.

Theo đó, số mẫu cá không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm đã giảm, chủ yếu là không đạt về chỉ tiêu kim loại nặng. Cụ thể: Tháng 7 lấy 27 mẫu kiểm nghiệm chỉ phát hiện 7 mẫu không đảm bảo an toàn, đến ngày 19/8 chỉ phát hiện 1 trong số 18 mẫu kiểm tra có lượng cadimi vượt ngưỡng.

Tuy nhiên, ngay sau đó có xuất hiện một văn bản về kết quả kiểm nghiệm 9 mẫu cá và ghẹ lấy tại Hà Tĩnh ngày 5/8 có 1 mẫu lượng cadimi vượt ngưỡng (chính là mẫu mà Bộ Y tế công bố) và 5 mẫu nhiễm xyanua, 3 mẫu nhiễm phenol. Các kết quả xét nghiệm công bố không đồng nhất này khiến nhiều người hoang mang.

Trao đổi với phóng viên, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm Nguyễn Thanh Phong cho biết, để khẳng định thủy hải sản an toàn hay không phải căn cứ vào các chỉ tiêu xét nghiệm chủ yếu là các kim loại nặng, còn xyanua và phenol không phải chỉ số đánh giá về an toàn thực phẩm.

“Các chỉ tiêu này được đưa ra nhằm mục đích quan trắc, tham khảo, đánh giá vấn đề ô nhiễm môi trường biển, chứ không phải chỉ số đánh giá, kết luận về an toàn thực phẩm”, ông Phong cho hay.

Ông Phong khẳng định, không thể nhìn vào mẫu kiểm nghiệm phát hiện phenol, xyanua để nói hải sản không an toàn.

“Chúng tôi đã 4 lần làm việc với các tổ chức quốc tế đề nghị hỗ trợ, cung cấp quy định về phenol trong thực phẩm nhưng cả Tổ chức Y tế thế giới, FAO đều khẳng định thế giới không quy định giới hạn các chất này trong thực phẩm”, ông Phong nói.

Ông Phong cũng cho biết, về nguyên tắc đã là vùng biển có sự cố, khi sự cố chưa được khắc phục triệt để thì không nên sử dụng các thủy hải sản tại đấy, không cần chờ kết quả xét nghiệm. Kể cả khi môi trường đã được khôi phục, nước biển đạt quy chuẩn để tắm nhưng chưa chắc thủy hải sản đã an toàn.

Ông Phong cho biết, ngành y tế vẫn đang tiếp tục theo dõi chất lượng thủy hải sản, lấy mẫu số lượng lớn và rộng hơn để kiểm nghiệm, từ đó đánh giá độ an toàn hải sản ở vùng biển 4 tỉnh miền Trung bị ảnh hưởng do thảm họa ô nhiễm môi trường từ hoạt động xả thải của Công ty Formosa.

Cũng theo ông Phong, khi các mẫu thủy hải sản cho kết quả kiểm nghiệm nhiễm phenol, xyanua thì các cơ quan chức năng vẫn cần quan tâm về chất lượng môi trường khu vực. Vì vậy, Cục An toàn thực phẩm cũng đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn nên có khuyến cáo cụ thể với người dân rằng vùng biển nào đã được xác định an toàn và vùng nào chưa.

Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm khẳng định, cuối tháng 8 đến đầu tháng 9  này, Bộ Y tế sẽ công bố khảo sát chất lượng cá trên quy mô lớn để người dân biết. Tuy nhiên, nếu đầu tháng 9 khi công bố kết quả xét nghiệm thủy hải sản vẫn chưa đạt các chỉ số an toàn, Bộ Y tế vẫn tiếp tục khuyến cáo người dân chưa nên sử dụng.