Lịch vạn niên
Hà Nội: 18 y, bác sĩ có nguy cơ phơi nhiễm HIV từ ca mổ đặc biệt
Sau ca phẫu thuật, bệnh nhân được cứu sống nhưng 18 y, bác sĩ trong kíp cấp cứu, phẫu thuật có nguy cơ phơi nhiễm HIV.
Ca bệnh đặc biệt
Gặp bệnh nhân N.T.H (Quảng Ninh) ngay tại buồng bệnh, người phụ nữ cao, làn da vẫn còn xanh tái nhưng nét mặt nhanh nhẹn dù mới trải qua trận sinh tử 2 ngày.
Chị cho biết, chị nhiễm virus HIV sau khi lấy chồng. Chồng chị mất cách đây 11 năm cũng vì căn bệnh này. Ngày 4.7, đang đi trên đường, chị H thấy có hiện tượng xuất huyết âm đạo. Chị ngất lịm. Lập tức, con trai chị H và em chồng đưa ngay vào phòng Cấp cứu của Bệnh viện Phụ sản Hà Nội.
Người em chồng của bệnh nhân N.T.H cho biết, khi đưa vào viện, chị N.T.H ngất lịm, người xanh tái, máu từ đường âm đạo chảy ra xối xả, ướt đẫm quần áo.
“Vào đến phòng cấp cứu, tôi thấy, các bác sĩ chạy lao tới, chỉ 1-2 phút sau, mấy chục bóng áo trắng, áo xanh khác chạy hối hả vào phòng. Tôi biết, tất cả bác sĩ đang trực tại viện được huy động để cứu chị” - người em dâu của chị N.T.H kể lại.
Bác sĩ K, người trực tiếp phẫu thuật ca bệnh cho biết, tình trạng bệnh nhân N.T.H khi đưa vào phòng cấp cứu rất nguy kịch. Bệnh nhân da vàng nhợt, mạch nhỏ, khó bắt, huyết áp tụt không đo được, tim rời rạc gần như ngừng đập. Nếu chỉ chậm 1-2 phút, bệnh nhân sẽ không qua khỏi.
Theo bác sĩ K, bệnh nhân được ép tim ngoài lồng ngực, hồi sức cấp cứu ngay tại phòng khám, không kịp di chuyển vào phòng phẫu thuật. Nếu đưa vào phòng phẫu thuật, tim ngừng đập lần 2, bệnh nhân sẽ tử vong.
Sau khi cấp cứu và có dấu hiệu của sự sống, tim đập trở lại, máu từ âm đạo bệnh nhân lại tiếp tục phun thành dòng và các bác sĩ phẫu thuật phải cắt toàn bộ tử cung để cầm máu. Tử cung của bệnh nhân bị hoại tử, không thể bảo tồn. Nếu không cắt bỏ, khả năng bệnh nhân sẽ bị nhiễm trùng huyết và nguy cơ tử vong không tránh khỏi.
Bác sĩ K nhận định, đây là ca mổ đặc biệt, trong một trường hợp đặc biệt.
“Lúc đó, chúng tôi không còn đủ thời gian để chần chừ, để mặc thêm những bộ áo và đeo kính phòng vệ cho bản thân hay đưa bệnh nhân lên phòng phẫu thuật. Trước chúng tôi là một mạng người yếu đuối, sự sống nằm trong tay chúng tôi, một tích tắc chậm chạp, e ngại của người thầy thuốc sẽ tước đi quyền sống của họ”, bác sĩ K cho hay.
18 y, bác sĩ phải uống kháng virus HIV
Theo bác sĩ K, những bệnh nhân có HIV, mang thai, phải phẫu thuật, mổ đẻ, là điều bình thường bởi trong viện có Khoa Truyền nhiễm dành cho những người mang HIV. Tuy nhiên, trường hợp bệnh nhân N.T.H nhập viện trong tình trạng tim ngừng đập, trụy tim mạch, máu phun ra ào ạt, sinh mạng chỉ tính theo tích tắc.
Hơn nữa, bệnh nhân từ nơi xa chuyển đến, phải phẫu thuật ngay tại phòng cấp cứu, không đủ thời gian để đưa vào phòng phẫu thuật. Lúc đó, 18 y, bác sĩ và phẫu thuật viên được huy động bất chợt xuống phòng khám cấp cứu.
Quá trình phẫu thuật diễn ra rất nhanh, sau phẫu thuật, kết quả xét nghiệm máu của bệnh nhân mới có. Bệnh nhân bị nhiễm HIV. Khi đó, 18 người gồm bác sĩ cấp cứu, phẫu thuật và y sĩ phục vụ biết mình đã bị phơi nhiễm HIV. Trong số đó, có 3 nữ y, bác sĩ đang mang bầu.
Trao đổi với phóng viên, TS.BS Nguyễn Duy Ánh, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Hà Nội cho biết, ca mổ của bệnh nhân N.T.H ngay trong phòng cấp cứu là trường hợp bất khả kháng. Đến nay, 18 y, bác sĩ tham gia cấp cứu và phẫu thuật được bệnh viện xác định có nguy cơ phơi nhiễm virus HIV. (Phơi nhiễm tức là tiếp xúc với nguồn lây bệnh nhưng không được phòng hộ đầy đủ).
Theo ông Ánh, 18 y, bác sĩ này không kịp mặc bảo hộ chuyên dụng phòng tránh HIV, dịch máu của bệnh nhân lại phun ra rất mạnh nên mức độ phơi nhiễm không hề nhỏ. Ngoài ra, 18 người này được bệnh viện làm xét nghiệm sức khỏe, lấy thuốc từ trung tâm phòng chống AIDS để cho uống kháng virus dự phòng.
“Trong 3 tháng và 6 tháng tiếp theo, bệnh viện sẽ thực hiện các xét nghiệm theo dõi định kỳ mới có kết luận chính xác có bị nhiễm HIV hay không”, ông Ánh nói.
Tuy nhiên, bác sĩ Ánh cũng đưa ra một điều cần rút kinh nghiệm đối với bệnh viện và với nhiều phòng khám cấp cứu ở các viện phụ sản khác như: Cần trang bị sẵn bảo hộ phẫu thuật phòng lây nhiễm HIV cho bác sĩ ngay tại phòng khám cấp cứu. Thông thường, các bệnh viện chỉ để các bộ phòng hộ nhiễm HIV ở phòng phẫu thuật, chưa gặp trường hợp nào phải mổ ngay tại phòng khám.
Bác sĩ Ánh khuyến cáo, gia đình bệnh nhân, nếu biết trước bệnh nhân mắc những bệnh truyền nhiễm, nên báo ngay cho thầy thuốc khi vào viện, mặc dù kết quả xét nghiệm sẽ có nhưng sẽ chậm hơn.
“Nếu biết được sớm, người thầy thuốc sẽ phòng vệ cao hơn trong quá trình phẫu thuật, tránh những đáng tiếc trầm trọng cho người thầy thuốc”, bác sĩ Ánh cho hay.
