Dạy trẻ học Tiếng Anh theo cách của người bản xứ

Tại sao trẻ em Việt Nam dành rất nhiều thời gian, công sức, tiền của học tiếng Anh mà hiệu quả vẫn không cao, đặc biệt là trong giao tiếp. Phải chăng trong cách tiếp cận việc dạy và học tiếng Anh cho trẻ em có điều gì đó chưa ổn.

Hãy nghe Ông Ben Longworth, chuyên gia ngôn ngữ học, giám đốc học vụ hệ thống giáo dục có xuất xứ từ Úc - I Can Read System - chia sẻ đôi điều về cách trẻ em tại các nước bản xứ học tiếng Anh và các ngoại ngữ khác. Hy vọng với những chia sẻ này, chúng ta sẽ có thêm kiến thức để định hướng việc học tiếng Anh cho con hiệu quả hơn.

Học từng kỹ năng một, lần lượt, không nên đốt cháy giai đoạn

Theo tôi được biết, hầu hết các chương trình tiếng Anh cho trẻ em tại Việt Nam đều dạy trẻ 3-4 kỹ năng (nghe nói đọc viết cùng một lúc). Tuy vậy khi trẻ em bản xứ học một ngôn ngữ, các bậc cha mẹ chú trọng vào việc cho con học từng kỹ năng một.

Kỹ năng đầu tiên là kỹ năng nghe và hiểu, một kỹ năng vô cùng quan trọng. Nghe giúp trẻ xây dựng một vốn từ vựng vững chắc mà không cần phải học thuộc, học vẹt. Nghe cũng là nền tảng cho kỹ năng giao tiếp sau này. Sau kỹ năng nghe trẻ sẽ lặp lại những điều mình học được qua đó thực hành nói.

Các chương trình tiếng Anh cho trẻ dưới 6 tuổi theo tôi cũng nên tập trung vào 2 kỹ năng này thay vì bắt đầu bằng việc dạy trẻ bảng alphabet vốn không có tác dụng trong việc đọc.

Chỉ khi đạt được một trình độ nhất định về vốn từ vựng, cách diễn đạt cũng như ở một độ tuổi nhất định (6 tuổi trở lên) trẻ mới nên bắt đầu học Đọc và sau đó là Viết.

Thầy Ben Longworth (Ảnh: I Can Read System Vietnam)

Học đánh vần để có nền tảng ngôn ngữ vững chắc

Cũng như với Tiếng Việt của các bạn, đa số trẻ em ở các nước bản ngữ được học phương pháp đánh vần (Phonics) tại trường. Điều này khiến trẻ luôn biết cách phát âm chuẩn các từ cũng như viết chính tả chuẩn xác.

Tuy vậy khác với tiếng Việt, các quy tắc đánh vần trong tiếng Anh là phức tạp hơn rất nhiều và đòi hỏi chương trình và giáo viên được đào tạo bài bản mới có thể dạy được.

Học viên I Can Read Thái Lan trong giờ học đánh vần (Ảnh: I Can Read System)

Học viết văn thông qua việc đọc

Với trẻ em ở các nước nói tiếng Anh, việc đọc sách rất được chú trọng. Ngay từ nhỏ, trẻ em đã được tạo cho thói quen nghe đọc sách, truyện trước khi đi ngủ. Điều này kích thích trí tò mò của trẻ đối với sách, giúp khuyến khích thói quen đọc sách.

Việc đọc sách giúp trẻ tăng cường trí tưởng tượng, cách hành văn cũng như vốn từ vựng. Sau đó trẻ được giao những bài văn theo lối tiếp cận mở để trẻ phát huy một cách sáng tạo những điều đã đọc trong sách vở. Đây là một trong những cách tự nhiên và chắc chắn nhất để học kỹ năng viết luận.

Trẻ nên được khuyến khích đọc sách ngau từ nhỏ (Ảnh: I Can Read System)

Học ở mọi nơi, học không theo một trình tự nhất định nào.

Các chương trình dạy tiếng Anh cho người nước ngoài thường theo một lối mòn nhất định, theo logic của người lớn.

Trẻ học một ngôn ngữ mới không theo một logic, quy tắc nào. Trong bất kỳ tình huống giao tiếp hàng ngày, trẻ sẽ được tiếp xúc với các từ vựng từ đơn giản nhất (màu sắc) đến phức tạp nhất (cảm xúc); với tất cả các thì ngữ pháp cùng một lúc. Vì vậy việc dạy theo lối mòn trình tự sẽ dẫn đến việc thiếu tự tin trong giao tiếp.

Chương trình I Can Read được biên soạn bởi các nhà tâm lý học mô phỏng quá trình học ngôn ngữ trong đời thực của trẻ em. Bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy học viên tại I Can Read mới 4-5 tuổi nhưng đã nói tiếng Anh rất tự nhiên, chuẩn ngữ pháp. Nhưng khi bạn hỏi tại sao con lại nói thế, con vận dụng thì ngữ pháp nào, cấu trúc nào, chắc chắn trẻ không thể trả lời. Đơn giản, đó là cách tự nhiên nhất của một đứa trẻ khi học 1 ngôn ngữ mới.