Apple, iPhone: Thay đổi hay lụi tàn

Chúng ta cần một chiếc iPhone mới màn hình lớn hơn, mức giá rẻ hơn, thậm chí chúng ta sẵn sàng đón nhận một chiếc iPhone trang bị bàn phím QWERTY.

Đó là tất cả những gì mà fans của “Táo khuyết” và những người đam mê công nghệ mong chờ ở chiếc iPhone thế hệ tiếp theo của Apple.

Apple đã có 5 năm tuyệt vời kể từ ngày mẫu iPhone đầu tiên của họ khởi chạy. Nó thực sự trở thành một cuộc cách mạng đối với làng điện thoại thông minh. iPhone đã có xuất phát điểm từ con số “0” với 0 USD vào năm 2007 nhưng đến quý gần đây nhất doanh thu mà công ty của Mỹ này mang về đã lên đến 20 tỷ USD, một con số lợi nhuận không thể chê vào đâu được mà bất kỳ công ty nào cũng thèm muốn.

Thế giới công nghệ đang chờ đợi cuộc "thay máu" cho iPhone từ Apple

5 năm là một quãng đường không hề ngắn, đã có rất nhiều biến động lớn trong làng công nghệ, có những tên tuổi được ghi dấu, cũng có không ít sự đầu tư cao và đặt kỳ vọng rất nhiều nhưng chỉ sau một thời gian ngắn chân ướt chân ráo có mặt trên thị trường sản phẩm đã “bóng chim, tăm cá” như Nokia N97, Sony Ericsson Xperia X10, Nokia E55, HTC Touch HD2. Duy chỉ có iPhone là vẫn sừng sững ở đó, nó trở thành điện thoại thông minh phổ biến nhất trên thế giới và trở thành hình mẫu cho các nhà sản xuất di động khác. Với gần 20% thị phần trên toàn thế giới, và khoảng 50% thị phần tại Mỹ giúp cho Apple chiếm khoảng một nửa lợi nhuận của ngành công nghiệp điện thoại di động. Và nghiễm nhiên đó là một phần lý do tại sao trong danh sách các công ty giá trị nhất thế giới xuất hiện logo “Táo khuyết” của Apple.

Apple đã tạo một thói quen mới, làm thay đổi hoàn toàn bộ mặt làng điện thoại di động, và trực tiếp đứng ra cạnh tranh với các công ty đi đầu trong lĩnh vực sản xuất di động có lợi nhuận cao nhất trên thị trường. Những thiết bị mới của Apple thường có mức giá bán bình quân vào khoảng 600 USD, cao hơn từ 20 đến 30% so với những đối thủ cạnh tranh hàng đầu của họ ở dòng thiết bị cầm tay. Apple luôn biết cách giữ giá thành sản phẩm của mình, khiến cho lợi nhuận khổng lồ có thể duy trì liên tiếp trong 60 tháng kinh doanh vừa qua. Bên cạnh đó, cứ cách 1 năm Apple lại tung ra một mẫu smartphone chủ chốt mới, nhưng xen lẫn mỗi phiên bản điện thoại thông minh này “Táo khuyết” sẽ tạo ra một phiên bản nâng cấp ở giữa (từ iPhone 3G lên 3GS, iPhone 4 lên 4S) để duy trì số lượng người dùng cũng như ổn định doanh thu. Trong khi đó thì chu kỳ của các đối thủ khác như Samsung, và HTC thường diễn ra liên tục hơn.

Có hai nguyên do chính tại sao Apple có thể thành công lâu như vậy với iPhone:

1. iPhone là một cuộc cách mạng. Và Steve Jobs đã đúng – nó vẫn tồn tại và vững chắc sau 5 năm cạnh tranh trên thị trường.

Như chúng ta đã biết những phát minh vô cùng quan trọng mà Apple đã mang đến cho điện thoại thông minh hiện tại như hiện nay. Trong khi trước đó, những thiết bị Symbian, Windows Mobile và Blackberry chỉ cần trang bị một số chức năng “thông minh” như tính toán là đã có thể gọi là smartphone. Ngoài ra, Nokia và RIM đã cố gắng tích hợp một số tính năng trên máy tính vào điện thoại nhưng kết quả là không thực sự khả quan. Tuy nhiên Apple đã biến khái niệm này trở nên đơn giản hơn, họ đã tạo ra một chiếc máy tính thu nhỏ bỏ túi thực sự, sau đó là thêm vào những chức năng điện thoại.

Mức giá dành cho mối sản phẩm iPhone không bao giờ là rẻ

Trong khi Apple luôn tìm tòi và thay đổi suốt 5 năm qua thì các “cựu vương” trong làng di động như Nokia, RIM và Microsoft vẫn dậm chân tại chỗ. Những nền tảng di động như Symbian, Windows Mobile và Blackberry vẫn còn đó, nhưng là sự kháng cự yếu ớt để không bị diệt vong và không thể cưỡng lại trước nền tảng iOS của Apple.

Ở khía cạnh nền tảng hệ điều hành Apple đang gặp phải một đối thủ cạnh tranh khá mạnh đó chính là Android của Google. Trong 5 năm vừa qua, “gã khổng lồ tìm kiếm” đã tung ra tới 4 phiên bản Android khác nhau để chạy đua với iOS, một dự án phát triển vừa đủ giúp cho hãng này có thể song hành cùng với Apple.

Qua đó có thể thấy được tầm nhìn xa trông rộng của cố CEO, Steve Jobs, ông đã vạch ra con đường dài phía trước cho iPhone ngay từ lúc bắt đầu khởi động.

2. Sự kết hợp hoàn hảo giữa iPhone và nhà cung cấp dịch vụ

Lý do quan trọng thứ 2 đã giúp cho iPhone có thể đứng vững đó chính là bản chất của thị trường viễn thông di động, đặc biệt là các thiết bị có liên quan.

Theo con số thống kê mới nhất thì trong danh sách những bộ phận giàu có nhất thế giới không có vị trí dành cho thị trường thiết bị di động. Cơ chế hoạt động của nó được điều khiển bởi một số ít các nhà điều hành, những người thường quyết định sản phẩm đó sống hoặc chết thông qua các gói trợ cấp hợp đồng.

Tình hình này còn tồi tệ và khốc liệt hơn ở Mỹ, ngay tại sân nhà của Apple nơi mà có đến hai sự hiện diện của đại gia viễn thông là AT & T và Verizon. Họ chính là những nhân tố quyết định điện thoại thông minh đó thành công hay chết yểu. Tuy nhiên, tại đây hầu như không tồn tại sự cạnh tranh về giá cả trong từng mẫu điện thoại di động. Không quan trọng cho dù bạn phải trả 50 USD, 100 USD, hay 200 USD cho một thiết bị di động cao cấp, hoặc mua đứt không hợp đồng với giá 500 USD đối với một thiết bị, mà quan trọng là dữ liệu hàng tháng, tin nhắn SMS và cách tính phí cuộc gọi. 

Nhưng sự có mặt của Apple đã khiến cán cân quyền lực trong ngành công nghiệp điện thoại di động thay đổi rõ rệt. Công ty này sẵn sàng đề ra mức giá cực kỳ cao trên một sản phẩm độc quyền, trong khi các nhà mạng sẽ kiếm lời bằng cách thu tiền sử dụng dữ liệu với giá khá cao. Việc phân phối độc quyền sản phẩm tại một quốc gia cũng sẽ giúp cho các nhà mạng dễ dàng chiếm lĩnh thị phần, và “hút máu” từ chính các đối thủ cạnh tranh, đồng thời tăng cường hệ thống chân rết cho “Táo khuyết”.

Trong khi người dùng vẫn đang nháo nhào với các dịch vụ và kinh nghiệm lựa chọn sản phẩm từ những hãng sản xuất di động khác, thì iPhone của Apple đã nhanh chóng chiếm lĩnh cảm tình bằng các gói hỗ trợ và cung cách phục vụ chuyên nghiệp từ các nhà cung cấp dịch vụ.

Tuy nhiên, quãng thời gian tốt đẹp và dễ dàng dành cho iPhone của Apple đang bị thu hẹp khi cuộc đua trong làng công nghệ bắt đầu nóng trở lại với sự bứt tốc từ đối thủ chính Samsung, và các hãng khác.

- Giờ đây, không chỉ Apple mà những nhà sản xuất di động khác cũng đã bắt đầu có sự kết nối với các nhà mạng lớn trên thế giới. Động thái này buộc iPhone của Apple phải xúc tiến quan hệ hợp tác với ba nhà mạng lớn khác mà trước đây “Táo khuyết” vẫn dửng dưng chính là NTT DoCoMo của Nhật Bản, China Mobile, và T-Mobile Mỹ.

- Tại Mỹ, nơi mà sự cạnh tranh về giá gần như không tồn tại thì iPhone vẫn chứng tỏ ưu thế của mình với 50% thị phần trên thị trường điện thoại thông minh. Nhưng iPhone vẫn chưa tìm cách để khuếch chương hơn nữa.

- Với thị trường Tây Âu, nơi mà người dùng có thể nhận được chiếc iPhone “giá rẻ”, nhưng trên thực tế họ phải mua sản phẩm với giá “cực chát” bởi những bản hợp đồng có lệ phí hàng tháng quá cao. Điều này khiến thị phần của iPhone ở đây chỉ vào khoảng 20%, và không thể phình hơn trong suốt những năm qua. 

- Tại thị trường Ấn Độ, có thể khẳng định iPhone của Apple không bao giờ có “cửa” tại thị trường đông dân thứ 2 thế giới (Ấn Độ) bởi chính sách trợ giá hiện nay là không phù hợp. Trừ khi Apple thay đổi mô hình kinh doanh dành cho iPhone tại thị trường này.

- Nokia, RIM, và Microsoft cũng đang có những dấu hiệu hồi sinh tại phân khúc smartphone, điều này khiến cho thị phần iOS phần nào bị thu hẹp.

- Android. Đây có lẽ là điều nhức nhối nhất dành cho Apple, và sẽ rất khó để iPhone có thể lấy đi điều gì đó từ Android. Đặc biệt là sự hiện diện của Samsung.

Một ví dụ điển hình, tại Mỹ chiếc Google Nexus 4 chỉ có giá 299 USD không kèm hợp đồng, trong khi iPhone có giá 199 USD kèm bản hợp đồng 2 năm với chi phí không hề rẻ.

Tổng kết: Hiện tại Apple đang phải đối mặt với một loạt các vấn đề cần phải giải quyết ngay nếu muốn mở rộng thị phần và lấy lại ngôi vị số một trong làng smartphone. Giá cao, các phiên bản iPhone chậm cập nhật, mô hình kinh doanh chưa phù hợp tại một số thị trường, khả năng mở rộng thị trường đang bị hạn chế.

Đã có không ít chuyên gia, tín đồ “Táo khuyết” đang mong chờ một cuộc thay máu lớn từ Apple, họ cần một chiếc iPhone mới, iPhone lớn hơn, rẻ hơn, thậm chí là chiếc iPhone trang bị bàn phím vật lý.

Ở vị trí thuyền trưởng, CEO Tim Cook hiểu rõ những gì đang đe dọa đến Apple, ở thời điểm hiện tại họ đang đi sau các đối thủ trên thị trường điện thoại di động. Chúng ta cùng hy vọng sẽ có cuộc các mạng từ Apple cho chiếc iPhone thế hệ tiếp theo (iPhone 5S) trong thời gian tới, để người dùng có thể tận hưởng những sản phẩm, tiện ích, dịch vụ tốt hơn từ “Táo khuyết”.