Góc khuất trọng tài Việt Nam: Vì sao “Cá chết”? (Bài 1)

“Cá chết là bởi không… biết bơi, không biết tránh vùng nước ô nhiễm xả thải”. Một cựu trọng tài đã dùng hình ảnh ẩn ý như thế để nói về cái sai và “bản án trọn đời” của trọng tài Hà Anh Chiến, khi được đặt câu hỏi về trách nhiệm cùng sự liên đới của những người có trách nhiệm là tác nhân dẫn tới “lỗi hệ thống”.

* Bỏ qua “sự cố bốc mùi” của trọng tài khác?

Một ngày sau khi SLNA có công văn yêu cầu “loại khỏi đời sống bóng đá vĩnh viễn” trọng tài Hà Anh Chiến vì quả penalty tưởng tượng giúp FLC Thanh Hóa hòa 2-2 ở vòng 9, VPF có công văn trả lời đội bóng xứ Nghệ.

Ngoài việc ghi nhận, trân trọng ý kiến đóng góp của CLB, VPF với đại diện là TGĐ Cao Văn Chóng đã “xin được chia sẻ và chân thành xin lỗi đến toàn thể lãnh đạo, cầu thủ, CĐV, NHM của SLNA nói riêng và NHM cả nước nói chung vì những sai sót phát sinh của trọng tài…”.

Trọng tài Hà Anh Chiến

Bên cạnh đó, VPF cũng như BTC giải cũng “cảm thấy đáng tiếc” vì sai sót của trọng tài làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả trận đấu, ảnh hưởng đến CLB và công tác điều hành, tổ chức giải đấu và cả hình ảnh của giới trọng tài, của BĐVN. VPF xin lỗi, thừa nhận cái sai của trọng tài Hà Anh Chiến và khẳng định ông Vua sân cỏ này sẽ nhận án kỷ luật, không được tham gia điều hành các trận đấu đến hết giải.    

Sai thì bị xử và trọng tài Hà Anh Chiến bị “trảm” là đúng. Hoan hô VPF với việc xin lỗi và cả lời hứa “nỗ lực tập trung, phối hợp chặt chẽ hơn nữa với Ban trọng tài trong việc xem xét, phân công trọng tài, giám sát và xử lý, chấn chỉnh những mặt còn thiếu sót…”.

Liền ngay đấy, tối 11/5, Ban Trọng tài lấy ý kiến nội bộ với đa số phiếu (4/5 thành viên đồng ý) nhất trí kiến nghị lên Thường trực VFF loại vĩnh viễn trọng tài Chiến khỏi các giải chuyên nghiệp quốc gia. Đây là hành động mạnh mẽ hơn, xem như chính thức “tước còi” ông Chiến suốt đời khỏi các trận đấu ở các giải cao nhất của bóng đá VN.

Có một vấn đề ở đây, ngoài trọng tài Chiến bị đẩy lên như là “làm điểm”, kỷ luật thì với những sự cố và cái sai “bốc mùi” của trọng tài khác, Ban Trọng tài có xử không hay? VPF có cần xin lỗi Sài Gòn FC không khi họ cũng phải nhận một thất bại, thay vì kết quả hòa?

Và với đội bóng 2 trận bị 2 tình huống trọng tài đè khiến mất những 5 điểm như Đồng Nai thì VPF xin lỗi kiểu gì, “tác giả” của những cái sai lộ liễu như thế sẽ bị xử ra sao? Rồi ngoài những trọng tài sai sót, những người có trách nhiệm, liên quan trọng công phân trọng tài có bị truy cứu trách nhiệm hay không?

Cần phải hỏi thẳng thắn điều đó, khi sai sót và những sự cố ầm ỹ ở vòng 9 tự bản thân chúng đã cho thấy vấn đề không chỉ nằm ở một quyết định sai của trọng tài mà là chuyện của lỗi hệ thống.

Ví dụ như lỗi của trọng tài ở sân Long An với quả phạt được kéo từ ngoài vào trong vòng cấm để thổi 11m y hệt tại sân Thanh Hóa, hay quả phạt 11m phút cuối tại Cẩm Phả giúp Than Quảng Ninh có 3 điểm trước Sài Gòn FC, mức độ nghiêm trọng cũng không hề kém sai lầm của trọng tài Chiến. Thế nhưng, với Ban Trọng tài và BTC, Ban Kỷ luật thì đó không phải là lỗi, hoặc lỗi không đến mức “chết người”.

Trọng tài Hà Anh Chiến bị trừng phạt nặng

* “Mỳ chính” hay phải “làm thằng Bờm”

Việc chỉ có ông Chiến bị “trảm”, chẳng lẽ do… đen khi bị đúng trận có SLNA, đội bóng có cả cộng đồng xứ Nghệ sau lưng và quả 11m sai đó tạo ra cả một hiệu ứng bão, vì tâm lý đám đông lẫn sức mạnh của cộng đồng mạng?

Hoặc cũng sai y hệt, nhưng… đỏ cho trọng tài Nguyễn Đức Vũ khi quả penalty oan của Đồng Tháp, cầu thủ Long An lại không đá vào và thời điểm đó, cũng phút 90+3 và trận đấu coi như ngã ngũ, khi đội chủ nhà đã dẫn 2-1. Không ảnh hưởng đến kết quả trận đấu, không để lại hậu quả nghiêm trọng và không bị phản ứng như SLNA nên trọng tài Vũ không sao cả, thế là sao?

Không phải do “hên xui” thì biết lý giải ra sao với việc nhận định trọng tài Nguyễn Trọng Thư thổi quả penalty phút cuối cho Than Quảng Ninh là đúng và chẳng hề bị sao, chẳng lẽ lại quy chụp theo hướng ông vua sân cỏ này là “Thái tử” của Trưởng ban trọng tài Nguyễn Văn Mùi hay sao?

Cũng có thể thế thật, bởi lâu nay giới trọng tài từ hạng A đến các giải trẻ vẫn lấm lét bảo nhau rằng “không phải ông Mùi mà Thư “Mùi” mới như là Trưởng Ban trọng tài, còn Võ Quang Vinh (con rể ông Mùi) mới giống như là Phó Ban”.

Và bởi lâu nay, việc trọng tài có được cất nhắc gọi đi tập huấn, rồi làm nhiệm vụ, được “mỳ chính” (trọng tài chính) hay phải “làm thằng Bờm” (trọng tài thứ 4, ngồi bàn) thì không phải chuyên môn, bản lĩnh hay kinh nghiệm nhiều lúc được đặt lên hàng đầu mà quan trọng là phải “có dây”.

Video những vấn đề xung quanh quyết định của trọng tài (Bản quyền VTV):

* Góc khuất “thế giới ngầm” của những “ông vua sân cỏ” đã từng được ông bầu Nguyễn Đức Kiên phanh phui như thế nào để hôm nay trọng tài Hà Anh Chiến nhận án phạt treo còi vĩnh viễn? Mời các bạn đón đọc “Góc khuất trọng tài VN - Bài 2” vào 7h sáng thứ Sáu, 13/5.